IIO Scenario’s

Sinds 2009 werkt Kennisland samen met CAOP aan de InnovatieImpuls Onderwijs++Meer infoLees hier meer over IIO op Maat. En in de publicatie ‘De kracht van innoveren van binnenuit’ omschrijven we onze ervaringen met IIO experimenten die op 150 scholen zijn uitgevoerd. (IIO). In deze periode is er een innovatiebeweging ontstaan op 150 basisscholen en middelbare scholen in Nederland. Na vier jaar experimenteren breekt nu de laatste fase aan: IIO Scenario’s. Tot en met de zomer van 2016 werken we met leraren, schoolleiders en bestuurders aan IIO Scenario’s om de vernieuwingsbeweging die met IIO++CaseBekijk ook onze case ‘Ruimte voor experiment in het onderwijs’. is ontstaan levend te houden en nog verder te stimuleren.

Interviews met onderwijsvernieuwers leiden tot concrete scenario’s

In december 2015 en begin januari 2016 hebben we 24 onderwijsvernieuwers uit alle hoeken van Nederland geïnterviewd met de vraag:

“Hoe kun je onderwijsvernieuwing van onderop stimuleren?”

In deze interviews zijn vijf thema’s naar voren gekomen die je op de afbeelding hieronder ziet: professionaliseren, samenwerken, ruimte geven/faciliteren, successen erkennen en beleid maken met professionals. Deze vijf thema’s dienden als startpunt voor een bijeenkomst eind januari met schoolleiders, bestuurders, leraren en beleidsmakers++GroepDeze groep bestaat uit geïnterviewden, mensen van OCW, CAOP en Kennisland. Ons doel was om met de verschillende ‘lagen’ uit de onderwijssector samen te brainstormen en daarbij uit te komen op scenario’s die door de sector worden gedragen. waarin we de resultaten van de interviews vertaalden naar concrete scenario’s. Met deze scenario’s gaan we nu aan de slag.

Hoe vernieuw je onderwijs? Vijf terugkerende thema’s en innovatiecyclus.

Scenario 1: verduurzamen van het vernieuwersnetwerk

IIO heeft mensen uit“Het klinkt paradoxaal, maar hoe dichter we bij elkaar staan, hoe meer ruimte we ervaren om te vernieuwen!” het onderwijsveld bij elkaar gebracht met de gezamenlijke wens om te vernieuwen en te verbeteren. Eén van de deelnemers zei tijdens de werkbijeenkomst:

“Het klinkt paradoxaal, maar hoe dichter we bij elkaar staan, hoe meer ruimte we ervaren om te vernieuwen!”

Vernieuwers ontmoeten en inspireren elkaar door onderling best practices uit te wisselen en feedback op elkaars schoolpraktijk te geven. Uit de interviews bleek dat veel van hen het Innovatiebrigadiersnetwerk++InnovatiebrigadeDe Innovatiebrigade bestaat uit ervaren leerkrachten en schoolleiders en helpt andere scholen en docententeams met vernieuwen in de praktijk. Lees meer erg waardevol vinden. Zij zien het netwerk graag verduurzaamd worden, zodat de kennis en expertise van IIO ingezet kan blijven worden en breder kan worden verspreid.

Scenario 2: digitaal platform voor kennisuitwisseling tussen scholen

Als je als school wilt vernieuwen, kan het inspirerend en ondersteunend werken om in contact te komen met andere scholen die eerder een soortgelijk proces hebben doorgemaakt.Als je als school wilt vernieuwen, kan het inspirerend en ondersteunend werken om in contact te komen met andere scholen die eerder een soortgelijk proces hebben doorgemaakt. Zo is het idee ontstaan om een digitaal platform voor kennisuitwisseling over onderwijsvernieuwing te ontwikkelen. Zo’n app of website brengt vraag en aanbod van vernieuwende scholen bij elkaar. Scholen met vernieuwende initiatieven kunnen hun eigen school zichtbaar maken en scholen die willen vernieuwen kunnen op zoek naar inspirerende voorbeeldscholen. Het platform stelt scholen in staat om door middel van matching eenvoudig contact met andere scholen te leggen.

Met leraren en schoolleiders kijken we hoe zij het digitale platform zouden willen gebruiken in hun eigen schoolpraktijk. Dit geeft ons informatie over hoe het platform ingericht moet worden en welke functionaliteiten er nodig zijn. Met deze informatie bouwen we een prototype van het matchingplatform dat we steeds testen met potentiële gebruikers om het beter te maken en goed aan te laten sluiten bij de behoefte van leraren en schoolleiders. Uiteindelijk ligt er in de zomer een uitgewerkt startplan zodat het digitale platform direct daarna door een andere partij gemaakt kan worden.

Scenario 3: kaartspel over een cultuur van vernieuwing

Ruimte voor vernieuwing binnen een school hangt onder andere samen met de cultuur binnen de school.Ruimte voor vernieuwing binnen een school hangt ook samen met de cultuur binnen de school. In een professionele cultuur wordt nagedacht over vragen als: wordt de leraar gestimuleerd om na te denken over hoe de les wordt ingericht? Voeren schoolleiders en leraren samen het gesprek over hoe het onderwijs vorm wordt gegeven? Hoe werk je met je collega’s samen als team waarin je elkaar aanvult? En hoe bevorderen we de omslag van de leraar als uitvoerder naar ontwerpers van het eigen onderwijs?

Professionalisering is een breed onderwerp dat veel omvat en vanuit verschillende invalshoeken benaderd kan worden. Ons doel is om met het kaartspel interesse in professionalisering en een cultuur van vernieuwing aan te wakkeren bij leraren en schoolleiders.

Scenario 4: samenwerking tussen lerarenopleidingen en vernieuwende scholen

Het beroep van de leraar wordt steeds dynamischer. Naast de traditionele lestaken wordt in toenemende mate van een leraar verwacht dat hij of zij zich ook actief bezighoudt met de samenstelling van het eigen lesprogramma, de organisatie van de school en zelfs het onderwijsbeleid. In de interviews kwam naar voren dat er behoefte is aan een betere aansluiting tussen de opleiding en de praktijk van leraren. Dit begint bij meer en betere samenwerking tussen de lerarenopleiding en scholen. Dat zorgt ervoor dat de lerarenopleiding mee transformeert met de veranderingen die in de schoolpraktijk plaatsvinden. Zo kunnen de scholen leraren vinden die voorbereid zijn om te werken op een vernieuwende school.

Verschillende lerarenopleidingen zijn om deze redenen al een samenwerking gestart met scholen in de regio. Binnen dit scenario zoeken wij deze best practices op en brengen hen onder de aandacht door over hen te publiceren, ter inspiratie voor andere lerarenopleidingen en scholen.

Van idee tot eindproduct

Elk van de vier scenario’s heeft een andere aanpak nodig om het tot een succes te maken. Wel staat bij elk scenario voorop dat we vanaf het eerste stadium direct een prototype ontwikkelenBij elk scenario staat voorop dat we vanaf het eerste stadium direct een prototype ontwikkelen.: een eerste versimpelde versie van een eindproduct dat al testbaar is. Denk bijvoorbeeld aan een serie schetsen die de pagina’s en knoppen van het digitale platform weergeven. De prototypes testen we direct met potentiële gebruikers in het onderwijs, wiens ervaring en feedback we meenemen in de ontwikkeling van een volgend prototype. Zo zorgen we ervoor dat de uitkomsten ook daadwerkelijk als waardevol en bruikbaar worden beschouwd door het onderwijsveld.

Testen?

Spreekt een of meerdere scenario’s je aan, doe je hier iets mee in de praktijk, zou je dat graag willen doen of ken je anderen die hier graag bij betrokken worden? Of ben je geïnteresseerd in deze aanpak? Neem contact met ons op!