Terugblik Out of Office #10 ‘Welkom in bejaardentehuis ‘De laatste snik’?’

Onder het genot van een advocaatje en met de bingokaart in de hand ging de tiende editie van Out of Office van start, deze keer over ouderenzorg. Er is veel belangstelling voor de ouderenzorg en hoe die kan verbeteren. Dit is onder andere aangewakkerd door initiatieven van bekende Nederlanders zoals Hugo Borst++Hugo BorstLees en onderteken hier het manifest ‘Scherp op ouderenzorg’. en Heleen van Royen++Heleen van RoyenLees hier meer over de film ‘Het doe zo zeer’. die beiden met verhalen over hun dementerende moeders aandacht vroegen voor verbeteringen in de ouderenzorg. Dit is belangrijk en urgent, aangezien er steeds meer ouderen komen die zorg nodig hebben en steeds minder werkenden die dat kunnen betalen.

Hoe willen wij omgaan met onze ouderen? Wat willen ouderen zelf? Kunnen we ons een radicaal andere zorg verbeelden? Met deze vragen in ons achterhoofd gingen we in gesprek met de ‘Dames THe’ en Tijmen Hommes.

Je thuis voelen in je zorghuis

Tineke van den Klinkenberg en Hetti Willemse vormen samen ‘De Dames THe’++De Dames THe‘De Dames THe’, zoals Tineke en Hetti zichzelf noemen, deelden vijf lessen voor prettige verpleeghuizen met De Correspondent., een undercoveroperatie in de verpleegzorg. Samen bezochten zij ruim 140 woonzorgcentra en verpleeghuizen door heel Nederland om te kijken of de huizen ook ‘thuizen’ zijn voor de mensen die er wonen.Zijn de verpleeghuizen ook ‘thuizen’ voor de mensen die er wonen? Zij geloven dat het mogelijk is om elk zorg- of verpleeghuis prettig en gezellig te maken voor de bewoners.

Bij elk bezoek kijken zij of er aan de vijf door henzelf geformuleerde basisbehoeften is voldaan:

1. contact en ontmoeting;
2. vrijheid en bewegingsruimte;
3. frisse lucht;
4. goed eten en drinken;
5. informatie en communicatie.

Deze basisbehoeften zijn gestoeld op de speerpunten waardigheid, tevredenheid en thuis voelen.

De Dames THe zijn gespecialiseerd in het opmerken van kleine dingen die een wereld van verschil kunnen maken. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk dat bewoners van achter hun raam kunnen zwaaien naar voorbijgangers, dat er plantenbakken in het gebouw staan en dat er niet op elke gang grote zorgposters hangen die mensen de hele tijd wijzen op alle kwaaltjes die ze zouden kunnen hebben. Uiteindelijk moet het gewone leven centraal staan. Niet de zorg. Een bewoner is meer dan een patiënt.Uiteindelijk moet het gewone leven centraal staan. Niet de zorg. Een bewoner is meer dan een patiënt. Hij of zij moet zich vrij kunnen bewegen en beslissingen kunnen nemen over zijn eigen omgeving. Een zorg- of verpleeghuis moet het mogelijk maken dat het sociale leven van de bewoners gewoon door kan gaan. Tineke en Hetti letten erop dat bewoners centraal staan met àl hun behoeften, niet alleen zorgbehoeften.

De Dames THe

De Dames THe pleiten ervoor dat bewoners op een normale, menselijke manier worden aangesproken en niet door middel van van A4’tjes moeten vernemen wat wel en niet te doen. Ze kwamen ergens dit voorbeeld tegen van deze onpersoonlijke ‘plakbandcultuur’:

“Eerst je handen wassen voordat je je piano speelt.”

Tineke en Hetti hadden een hoopvolle boodschap:

“Je kan je thuis voelen in een zorg- of verpleeghuis en er zijn huizen waar dit gebeurt. Iedereen speelt hier een rol in; de bewoners, bezoekers, familie, verplegers en zelfs de kok.”

Wil je op de hoogte blijven van de Dames THe en leren wat je zelf kan doen om het leven van ouderen aangenamer te maken? Abonneer je dan op hun nieuwsbrief door een mailtje te sturen naar info@zorgvisite.nl.

Arts wordt consultant

De tweede spreker van de avond was Tijmen Hommes. Tijmen was lange tijd werkzaam als arts. Toen hij promoveerde in Amerika aan de Universiteit van Californië (UCLA) kwam hij in aanraking met value-based healthcare. Bij deze vorm van zorgverlening is er tijd voor een extra praatje met de patiënten. Hij realiseerde zich dat dit het belangrijkste was in zijn werk, maar dat er eigenlijk te weinig tijd voor is door ondere andere de hoeveelheid papierwerk die hij als arts moest verwerken. Dit gevoel bleef knagen en Tijmen besloot te stoppen als arts en te starten als consultant, waarbij hij zich concentreert op de vraag ‘hoe kan ik zonder witte jas de zorg beter maken?’.“Hoe kan ik zonder witte jas de zorg beter maken?” Zijn achtergrond als arts helpt hem bij het vinden van antwoorden op deze vraag. Hij verbaasde zich over de manier van werken in de consultancy. Er werken veel mensen die weinig kennis hebben van de praktijk van de werkvloer.

Technologie als oplossing?

Technologie kan voor een deel van de oplossingen zorgen voor de problemen in de zorg. Hierbij kun je denken aan supercomputers die artsen bijstaan in hun werk, maar ook aan medische ontwikkelingen die het mogelijk maken specifieke medicijnen te produceren voor zeer specifieke gevallen. Techniek kan ook helpen door zorg dichterbij huis te brengen. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat patiënten via hun computer met de huisarts kunnen bellen of door automatische pillendispensers te maken waardoor patiënten de juiste dosering krijgen.

Medicijnenautomaat

Technologie is niet altijd een wondermiddel.Technologie is niet altijd een wondermiddel. Het brengt ook nieuwe problemen met zich mee. Een groot probleem is bijvoorbeeld dat veel ouderen die (verpleeg)zorg nodig hebben – bij gebrek aan beter – terechtkomen op de eerste hulp. Dit is een complex probleem dat niet met technologie alleen is op te lossen. Een deel van de oplossing zal moeten komen van (mantel)zorgers, familie en een hechte gemeenschap rondom de ouderen.

Naast mogelijkheden brengt nieuwe technologie ook nieuwe problemen met zich mee. Naast bijvoorbeeld privacy-issues, maakten verschillende mensen uit het publiek zich zorgen over de regelmatig gebrekkige kennis over technologie van ouderen, waardoor die niet of niet goed gebruikt wordt. Hetti benadrukte in dit licht dat het ongelooflijk belangrijk is dat ouderen (indien mogelijk) tijd en energie blijven steken in sociale contacten en in het bijhouden van kennis. Dit voorkomt dat ze later niet meer mee kunnen komen in de samenleving.

Leiderschap in de zorg

Aan het einde van de avond stelde Petra de Boer van Perspectivity een cruciale vraag over eigenaarschap en verantwoordelijkheid: “Waar moet het leiderschap vandaag komen voor dit vraagstuk?”. Als we allemaal vinden dat er iets moet gebeuren in de zorg, hoe gaan we dit dan voor elkaar krijgen?Als we allemaal vinden dat er iets moet gebeuren in de zorg, hoe gaan we dit dan voor elkaar krijgen? Gelukkig waren er verschillende mensen aanwezig die lieten weten dat ze hier al mee bezig zijn.

Kennisland zag in verschillende social labs++Social labsSocial labs zijn de experimenteerruimten die Kennisland creëert rondom taaie maatschappelijke vraagstukken, meestal in het sociale domein. Lees meer over social labs op onze casepagina. de urgentie om stappen te zetten in de zorg. We verdiepen ons in de leefwereld van ouderen en zijn een samenwerking aangegaan met een verpleegzorginstelling in Amsterdam. Daarnaast verkennen we met het ministerie van VWS hoe we op grote schaal de verpleegzorgsector kunnen vernieuwen door de samenleving te betrekken, door professionals met vernieuwende ideeën meer ruimte te geven en door slimmere manieren te ontwerpen om met steeds complexer wordende vragen aan de slag te gaan.

De komende Out of Office vindt (onder voorbehoud) plaats op 2 juni. Wil je een seintje als er weer een Out of Office aankomt? Laat het ons weten!