Amsterdammers, Maak je stad! #2

Amsterdam is geprezen als meest innovatieve hoofdstad van Europa (2016) en staat bekend als een stad waar bewoners en stadmakers een belangrijke bijdrage leveren aan het innovatieve klimaat. Tegelijkertijd staat de stad voor grote uitdagingen op het gebied van armoede, eenzaamheid, ongelijkheid, klimaatverandering, drukte, veiligheid, mobiliteit en huisvesting. Democratische vernieuwing en participatie zijn cruciaal om stedelijke uitdagingen aan te pakken, omdat die leiden tot effectieve, creatieve en breed gedragen oplossingen. 

De gemeente Amsterdam onderschrijft dit en zet de kracht en creativiteit van bewoners in om samen stedelijke vraagstukken aan te pakken. Daarom experimenteert de gemeente met instrumenten die de zeggenschap van Amsterdammers vergroten. Bijvoorbeeld door de inzet van buurtbudgetten. Omdat het belangrijk isDe gemeente Amsterdam geeft ruimte aan deze democratische beweging vanuit de overtuiging dat bewoners zelf het beste weten wat er speelt in de buurt en waar behoefte aan is. om van deze experimenten te leren, werkt Kennisland samen met Waag en Pakhuis de Zwijger in opdracht van de gemeente voor de tweede keer++Eerste editieLees hier meer over de eerste editie van Amsterdammers, Maak je stad! in 2017-2018. aan een leerprogramma met bewoners, initiatiefnemers en ambtenaren. In Amsterdammers, Maak je stad! (AMJS) bouwen bewoners en ambtenaren kennis, inzichten en handelingsperspectieven op die helpen om deze participatieve werkwijze verder te ontwerpen en te verduurzamen.

Meer eigenaarschap bij bewoners

In Amsterdam zijn veel bewoners op allerlei manieren actief om verbeteringen te realiseren in hun eigen buurt. De gemeente Amsterdam geeft ruimte aan deze democratische beweging vanuit de overtuiging dat bewoners zelf het beste weten wat er speelt in de buurt en waar behoefte aan is. Een van de methoden waarmee geëxperimenteerd wordt, is de inzet van buurtbudgetten, waarmee de gemeente de leefbaarheid van buurten wil vergroten door bewonersinitiatieven (financieel) te ondersteunen. Bewoners ontwikkelen met elkaar ideeën en plannen om hun buurt aangenamer, mooier en beter te maken.Bewoners ontwikkelen met elkaar ideeën en plannen om hun buurt aangenamer, mooier en beter te maken. Gehonoreerde plannen ontvangen budget om deze ook daadwerkelijk uit te voeren. 

Leren van de inzet van buurtbudgetten

Verschillende buurten in meerdere stadsdelen zijn met de speciale buurtbudgetten van start gegaan. De stadsdelen bepalen zelf de randvoorwaarden, wat leidt tot grote verschillen in de wijze waarop het buurtbudget wordt besteed. Het experimentele karakter en de diversiteit aan werkwijzen in de verschillende stadsdelen maakt de inzet van buurtbudgetten interessant voor vergelijkend onderzoek en gezamenlijk leren.  

De bottom-up samenwerking tussen bewoners en de gemeente ontstaat niet vanzelf.++Het gaat niet vanzelfDit blijkt onder andere uit de inzichten die zijn opgedaan tijdens de eerste editie van Amsterdammers, Maak je Stad!. De inzichten zijn gebundeld in deze publicatie. Dit proces roept vragen op, doet een beroep op andere vaardigheden en een andere manier van organiseren van zowel bewoners als ambtenaren. Vragen zijn bijvoorbeeld: Hoe zorgen we ervoor dat iedereen gehoord wordt en mee kan doen? Hoe worden initiatieven geselecteerd en welke ondersteuning krijgen ze? Vindt er sturing vanuit de stad of het stadsdeel plaats? Is de gemeentelijke organisatie wel voldoende toegerust om opvolging te geven aan de initiatieven? En hoe zorgen we voor transparante besluitvorming?

In dit leerprogrammaWe dragen met dit programma bij aan de systemische veranderingen die nodig zijn voor een goed functionerende (participatieve) democratie en een goede samenwerking tussen bewoners en gemeente. staan praktijkgericht leren, dynamische evaluatie en leren van elkaar centraal. We doen vergelijkend onderzoek en organiseren leerbijeenkomsten waarin we de verschillende belanghebbenden samenbrengen. In de bijeenkomsten bouwen bewoners en ambtenaren kennis, inzichten en handelingsperspectieven op die helpen om deze participatieve werkwijze verder te ontwerpen en te verduurzamen. Zo vergroten we de kans van slagen van de experimenten én dragen we stapsgewijs bij aan de systemische veranderingen die nodig zijn voor een goed functionerende (participatieve) democratie en een goede samenwerking tussen bewoners en gemeente.

Eerdere editie Amsterdammers, Maak je stad!

De eerste editie van Amsterdammers, Maak je stad! vond plaats in 2017/2018 en was een mooie stap waarin de innovatieve kracht van bewoners werd benut en versterkt – met succes: 470 burgerinitiatieven schreven zich in, waarvan 36 initiatieven hebben deelgenomen aan het lerende programma van AMJS. De gemeente hecht veel waarde aan de opgedane inzichten en ziet het programma als belangrijk onderdeel om de participatie van en samenwerking met bewoners verder vorm te geven.