Betere samenwerking po en vo begint met meer ontmoetingen

Dit is het derde portret uit een reeks van zes portretten van onderwijsprofessionals die we maakten voor Broedplaats po-vo++Broedplaats po-voIn samenwerking met de gemeente Amsterdam zijn we Broedplaats po-vo gestart. Hiermee stimuleren we de samenwerking en uitwisseling tussen po- en vo-scholen. Lees meer
. We vroegen leraren en schoolleiders van zes scholen het hemd van het lijf. Wat is de toegevoegde waarde van een goede samenwerking en warme overdracht tussen het primair en voortgezet onderwijs? Welke projecten hebben jullie al opgezet of wat proberen jullie uit? Waar dromen jullie van? En wat belemmert jullie om een fijne en zinvolle samenwerking tussen het po- en vo-onderwijs te organiseren? Next up zijn Daniëlle Blok, leraar en bovenbouwcoördinator en Wenneke de Haan++Leraar van het jaarIn 2015 werd Wenneke verkozen tot Leraar van het jaar in Amsterdam. , IB’er, werkzaam op de Zevende Montessorischool, een basisschool in Amsterdam.

‘Je voelt een hunkering naar ‘meer samen zijn’, omdat we allemaal bezig zijn met onderwijs, maar op een andere manier.’

De Zevende Montessorischool organiseert één keer per jaar een voorlichtingsavond voor ouders, dat begint met een algemene introductie over de overgang van po naar vo. Daarna stellen meerdere vo-scholen zichzelf voor en is er ruimte voor kennismaking en uitwisseling tussen leraren en ouders. Het liefst nodigen Wenneke en Daniëlle de kinderen ook uit voor de avond, al zijn ze nog op zoek naar de beste vorm daarvoor. Tot nu toe vallen de avonden in de smaak: 

“Het is leuk om met mensen van het vo te praten. Wat jammer dat we elkaar niet vaker spreken of zien.”

Po-vo-coördinator

De Zevende Montessorischool experimenteert in samenwerking met het Montessori Lyceum Amsterdam: 

“Eerst vroegen we oud-leerlingen van de Zevende wat ze gemist hebben hier op school. De conclusie van dat onderzoek was dat groep 8-leerlingen de voorbereiding op de sociale aspecten van het vo misten, bijvoorbeeld: “Hoe zorg ik ervoor dat nieuwe klasgenoten mij aardig vinden?” Daarnaast moeten leerlingen wennen aan de manier van leren op het vo. Hoe maak je bijvoorbeeld een goede planning en hoe ga je om met huiswerk?”

Om kinderen te begeleiden in hun overgang van po naar vo bedachten ze een nieuwe functie: een po-vo-coördinator die het laatste schooljaar op de basisschool en het eerste halfjaar van de middelbare school meeloopt met de leerlingen.De po-vo-coördinator loopt het laatste schooljaar op de basisschool en het eerste halfjaar van de middelbare school mee met de leerlingen. De groep 8-leerlingen die meededen aan het experiment maakten alvast kennis met de vo-mentoren door een presentatie te geven over zichzelf, hun kwaliteiten en leerdoelen. Volgens het plan moest de po-vo-coördinator een aantal keer afspreken met de leerlingen en mentoren om te horen hoe het gaat op de middelbare school en met de gestelde doelen. Dit plan kwam niet van de grond, omdat het niet lukte om een gezamenlijk moment te vinden met de po-vo-coördinator en de vo-leerlingen en -mentoren. Wel zijn ze trots dat ze “gewoon” zijn begonnen met pionieren en dat ze de leerlingen een stem hebben gegeven dankzij dit experiment.

“We begonnen met praten over de po-vo-coördinator, maar al snel ging het over heel andere dingen, bijvoorbeeld: ‘Hoe doen jullie dat met rekenen?’”

Kortere lijntjes nodig

Daniëlle en Wenneke vinden dat po- en vo-scholen te weinig samenwerken en uitwisselen. Zij ervaren zelf een gat tussen hoe de Zevende kinderen ‘aflevert’ en hoe de kinderen ‘starten’ op het vo.Er is een gat tussen hoe de basisschool kinderen ‘aflevert’ en hoe de kinderen ‘starten’ op de middelbare school. Volgens hen gaat dit ten koste van de ontwikkeling van kinderen, waar we gezamenlijk verantwoordelijk voor zijn: 

“Als de lijntjes tussen po en vo korter zijn, is het makkelijker om te vragen of een specifiek kind past op die vo-school.” 

Volgens Daniëlle en Wenneke leidt een warmer contact tussen po en vo tot de juiste match tussen het kind en de vo-school. Ze zien ook meerwaarde op het niveau van de leraren: 

“Als professionals kunnen we elkaar helpen en van elkaar leren. Bovendien biedt betere samenwerking een kans om het onderwijs effectiever in te richten. Als je weet dat iets op het vo wordt behandeld, hoef je het op het po niet meer niet te doen en houd je tijd over voor andere dingen.”

‘We zien elkaar zwaaien aan de overkant, maar we hebben de brug nog niet gebouwd.’

De Zevende Montessorischool en het Montessori Lyceum Amsterdam hebben hun plan uitgewerkt met behulp van een subsidie die ze samen hebben aangevraagd. Maar nu is de subsidie op en missen ze overkoepelende organisatie. Daniëlle en Wenneke zien zoveel kwaliteit in de scholen, maar door gebrek aan tijd en geld lukt het niet om daar gebruik van te maken.Er is zoveel kwaliteit in de scholen, maar door gebrek aan tijd en geld lukt het niet om daar gebruik van te maken. Ook was het lastig om op elkaar af te stemmen, het idee van de ene school pastte niet altijd in het schema van de andere school. Desondanks zijn ze positief en hoopvol: 

“We hebben de deur op een kier gezet, en we weten nu dat er welwillendheid is om samen te werken.” 

Bij voorkeur helemaal geen overgang tussen po en vo

Wenneke en Daniëlle dromen van een platform waar professionals van po en vo de mogelijkheden verkennen om samen te werken en de overgang soepeler te laten verlopen: 

“We moeten een brug bouwen en daar moeten we met z’n allen op gaan staan: po-scholen, vo-scholen, leerlingen en ouders. Het liefst is er geen overgang en loopt het onderwijs net als de sociaal-emotionele ontwikkeling door van 0 tot 18.” 

Ze vinden dat po- en vo-scholen samen moeten onderzoeken wat er al goed gaat, in plaats van opnieuw het wiel uit te vinden.Po- en vo-scholen zouden samen moeten onderzoeken wat er al goed gaat, in plaats van opnieuw het wiel uit te vinden. Ontmoeting is daarvoor belangrijk. Ze eindigen het gesprek met een oproep: 

“Wij krijgen hier energie van, dus bel of mail ons voor advies, samenwerking of voor geluiden van de werkvloer!”

Wenneke de Haan en Daniëlle Blok