KL25 Festival: ‘Geen vernieuwing zonder ongemak’

Vernieuwing strandt vaak omdat echt veranderen te lastig blijkt. Daarom moeten we samen vernieuwen, het ongemak bewust opzoeken. In een veilige setting kan je ongemak immers omarmen en omzetten in iets waar we mee verder kunnen. Tijdens het KL25 Festival++25 jaarFormeel is Stichting Nederland Kennisland in juli 1998 opgericht door Frans Nauta. Begin 1999 ontmoet hij Joeri van den Steenhoven en Bartjan Jansen. Met zijn drieën geven ze de stichting vorm. Stille kracht op de achtergrond is Jetse Sprey. We houden 1999 aan omdat KL toen pas echt een vlucht nam. Lees meer over onze geschiedenis lieten we deelnemers dit zelf ondervinden.

KL is nooit bang geweest voor ongemak

In de beginjaren gooiden we vaak zelf de knuppel in het hoenderhok, maar al snel blonken we uitKL25 Festival ging over alle aspecten van ongemak in vernieuwing en dan vooral over hoe we het kunnen gebruiken voor maatschappelijke vooruitgang. in prettig omgaan met ongemak en het juist inzetten om samen verder te komen. De laatste jaren ging het vaak over inclusie, diversiteit en machtsverhoudingen. Of over de financiering van vernieuwing of polarisatie in de samenleving versus de toenemende noodzaak voor burgerparticipatie.

Tijdens het KL25 Festival ging het over alle aspecten van ongemak in vernieuwing en dan vooral over hoe we het kunnen gebruiken voor maatschappelijke vooruitgang. KL25 was speels, onderzoekend en experimenteel, precies zoals Kennisland altijd geweest is. Het festival ging van start nadat iedereen op een ongemakkelijk prettige manier verwelkomd was door de fanfare van Stichting ACCU++Fanfare ACCUACCU maakt kunst midden in de buurt, om verbeelding, theatraliteit en muziek te brengen in het dagelijks leven van iedereen. Kunst als middel om mensen te verbinden, te verwonderen en om de sociale samenhang in buurten te versterken. Lees meer .

Avonturiers, hemelbestormers en vernieuwers

Marieke van Doorninck, directeur van Kennisland, opende het festival met een kort overzicht van de verschillende fases die KL in 25 jaar doorlopen heeft. Van een lobbyclub dieMarieke bedankte de bijna 200(!) Kennislanders; avonturiers en hemelbestormers die voor flink wat ongemak en vernieuwing hebben gezorgd. de kenniseconomie++DistributielandNederland dreigde met de Betuwelijn te focussen op de doorvoer van spullen in plaats van te investeren in een kenniseconomie. Daar wilden de oprichters van KL een stokje voor steken.  op de nationale agenda kreeg, ontwikkelde KL zich tot een voorloper op het gebied van sociale innovatie. We vonden onszelf meerdere malen opnieuw uit, op verschillende plekken++KL HoofdkwartierenHet begon in de Van Eeghenstraat. Daarna kwam de Keizersgracht naast de Westertoren, gingen we via Spring House naar Diemen en nu al een aantal jaar het Amsterdamse innovatiedistrict het Marineterrein.  in (en om) Amsterdam. Ze bedankte de bijna 200(!) Kennislanders; avonturiers en hemelbestormers die voor flink wat ongemak en vernieuwing hebben gezorgd, altijd met als hogere doel: maatschappelijke vooruitgang.

In het ongemak ligt de kiem van innovatie. Maar dan moet je het wel willen en durven aangaan. Het ongemak++FusieSinds 2 jaar omarmt Kennisland dat ongemak in een nieuwe context: binnen Stichting CAOP. Met de innovatiekracht en creativiteit die ons zo eigen zijn, kunnen we succesvolle projecten en concepten makkelijker opschalen en verder brengen, en onze impact vergroten en verbreden dankzij het grote netwerk, de organisatiekracht en expertise van heel Stichting CAOP.   laat zien dat we op de goede weg zijn. Want als het schuurt, als het botst, als we niet precies weten waar we uitkomen, dan weten we dat we bezig zijn met verschil maken.

Van tevoren vroegen we bezoekers van het festival of ze zelf ervaring hebben met ongemak in vernieuwingsprocessen. Hieronder zie je een greep uit de antwoorden:

Merlijn Twaalfhoven: ‘Vergroot je onzekerheidsvaardigheid’

Merlijn Twaalfhoven++Merlijn TwaalfhovenHij werkte o.a. met het Kronos Quartet, Holland Festival en het Tokyo Symphony Orchestra en initieerde festivals en samenwerkingsprojecten in o.a. Syrië, Jordanië, Palestina, Brazilië en de VS. Hierbij zocht hij naar manieren om bestaande grenzen tussen genres en stijlen maar ook tussen bevolkingsgroepen en culturen te doorbreken en nieuwe verbindingen te leggen. In 2017 richtte hij The Turn Club op, een samenwerkingsverband van kunstprofessionals en bruggenbouwers die urgente vraagstukken aanpakken met een kunstenaarsmindset. Met verbeeldingskracht, schoonheid en creativiteit gaat hij grote en kleine wereldproblemen te lijf. Lees meer , kunstenaar, musicus, componist en onderzoeker van complexe maatschappelijke problemen, leerde ons tijdens zijn keynote over de kunst van het ongemak. Als geen ander weet hij hoe je met verbeeldingskracht, schoonheid en creativiteit wereldproblemen aanpakt.Hoe je met verbeeldingskracht, schoonheid en creativiteit wereldproblemen aanpakt.

Merlijn zorgde meteen voor flink wat ongemak in de zaal door al snel na een korte inleiding de aanwezigen mee te nemen in een gezamenlijke meditatie. Hij vroeg iedereen zich voor te stellen dat ouders, grootouders en overgrootouders achter ons stonden en aanschouwden hoe wij nu in het leven staan en te bedenken wat wij van hen hebben meegekregen. Vervolgens stelden we ons voor dat onze kinderen en hun kinderen voor ons stonden. Wat voor wereld hebben wij voor ze achtergelaten?

Merlijns centrale vraag was:

Daarvoor moeten we volgens hem doen wat belangrijk is, in plaats van ons blind te staren op wat urgent is. Want urgentie kan ook voor politieke doeleinden worden opgewekt en zo zelfs onze democratie in gevaar brengen. We kunnen beter leren onze verbeeldingskracht in te zetten om ons de best mogelijke toekomst voor komende generaties voor te stellen.

Bij kinderen is openheid en nieuwsgierigheid nog vanzelfsprekend, maar volwassenen stoppen die vaak weg. We ontleren het spelen, hebben het liever niet over onrealistische dingen. Jammer en onterecht.“We ontleren het spelen, hebben het liever niet over onrealistische dingen. Jammer en onterecht.” Merlijn gaf ons handvaten mee voor hoe we de kunstenaar in onszelf kunnen oproepen. Want de kunstenaarsmindset helpt om te zoeken naar wat mooi is en naar wat mogelijk is.

Is deze snel veranderende wereld een zee van mogelijkheden? Of een zee vol onzekerheid, met weer dat kan omslaan, sterke stroming en vloeibare tijd? We hebben al onze zintuigen nodig om over die zee te kunnen navigeren, om onze koers te kunnen bepalen in woelig water. Merlijn riep iedereen op om onzekerheid te omarmen en onzekerheidsvaardig te worden.

In aparte artikelen delen we de take-aways van de verschillende KL25-workshops, zoals ‘De zorgcrisis is nu’, ‘Struikelen over participatie’ en ‘Power Literacy’.

Hieronder kun je nagenieten met de foto’s van het KL25 Festival. Namens het hele team van Kennisland, bedankt aan alle deelnemers voor jullie warmte, betrokkenheid én ongemak!