KL Cocktail ‘Groeiland’

Bekijk hier de foto’s.

Kennisland sluit de zomervakantie af met een KL Cocktail over het raakvlak tussen onderwijsinnovatie en economische groei. Frank Kalshoven, econoom en directeur van De Argumentenfabriek, spreekt over waar het misgaat met het onderwijs, hoe het beter kan en welke keuzes we kunnen maken over het indelen van ons werk- en leerleven.

We kunnen zelf kiezen hoe de toekomst van Nederland er uit gaat zien. Nederlanders zijn nogal sceptisch van aard, zo stelt Kalshoven++Kalshoven op Wikipedianl.wikipedia.org/wiki/Frank_Kalshoven. Reëel gezien viel in Nederland de crisis mee, zeker in vergelijking tot de landen om ons heen. Toch behoorde Nederland tot één van de twee Europese landen waarin het consumentenvertrouwen het snelst daalde in reactie op de crisis“Als je een negatieve toekomst voor je ziet, dan handel je daar in het heden ook naar.”. Deze mentaliteit vertaalt zich in acties: als je een negatieve toekomst voor je ziet, dan handel je daar in het heden ook naar. Omgekeerd geldt natuurlijk hetzelfde principe.

Aan de hand van een aantal economische basisbegrippen zoals arbeidsproductiviteit en arbeidsintensiviteit legt Kalshoven het verband tussen arbeid en groei in welvaart uit. Sinds de Tweede Wereldoorlog is de welvaart in Nederland enorm gestegen, terwijl de arbeid per persoon is gedaald. Wel is het zo dat vrouwen nu meedoen op de arbeidsmarkt en men langer naar school gaat. Vanwege automatisering en technologische vooruitgang is er tegenwoordig echter minder mankracht per uur nodig voor het verrichten van een bepaalde taak. We zijn als land nu 4,5 keer rijker dan circa 60 jaar geleden.

We zijn dan wel rijker geworden, maar wat onveranderd blijft is ons levensritme. We gaan eerst naar school, vervolgens werken we, waarna we met pensioen gaan. Kalshoven“We kunnen ook kiezen voor een systeem waarin we de schooltijd en het pensioen sterk inkorten en in plaats daarvan rust- en leerperiodes inbouwen in ons werkende leven.” neemt ons mee in een gedachte-experiment over een alternatieve inrichting van onze tijd. We kunnen namelijk ook kiezen voor een systeem waarin we de schooltijd en het pensioen sterk inkorten en in plaats daarvan rust- en leerperiodes inbouwen in ons werkende leven.

Als we aanpassingsvermogen tonen, kan dit alternatieve systeem de economie veel goed doen. Het biedt mensen de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen en er is ruimte voor omscholing naar andere sectoren. Binnen Kennisland heerst het gevoel dat deze analyse misschien te economisch van aard is.Binnen Kennisland heerst het gevoel dat deze analyse misschien te economisch van aard is. Moeten we ons richten op de ontwikkeling van onze eigen levensloop, of moeten we altijd in de levensloop van gemeenschappen denken? En leidt economische groei niet tot meer ongelijkheid?

Kalshoven stelt dat de verantwoordelijkheid voor de levensloop in principe bij de persoon moet liggen, maar dat we als maatschappij wel de ruimte (inclusief regelingen en wetten) moeten creëren om die levensloop te kunnen beïnvloeden. Deze indeling kan ook juist lageropgeleiden in de maatschappij ten goede komen. In het huidige systeem vinden hoogopgeleiden al vaak de ruimte voor bijscholing zonder regelingen. Als we het normaliseren om op latere leeftijd bij te scholen bieden we ook de onderkant van de sociale ladder de handvatten om het levensritme zelf te beïnvloeden. Misschien kunnen we hierover nog een andere keer met Kalshoven in gesprek. Deze cocktail bood ons zeker genoeg stof tot nadenken.