Labs: ruimte om samen te experimenteren
Labs zijn een beproefde methode om ingewikkelde maatschappelijke vraagstukken op een democratische en inclusieve manier aan te pakken. Dat is hard nodig in een tijd waarin het vertrouwen in de overheid laag is, de zorg uit zijn voegen barst en de personeelstekorten in het onderwijs de pan uit rijzen. Dankzij labs verschuift het eigenaarschap van innovatie en verandering, van het systeem naar de directbetrokkenen en uiteindelijk weer terug. De ervaringen van mensen die het dichtst op het vraagstuk zitten spelen de hoofdrol.
Een lab is een experimenteerruimte voor maatschappelijke uitdagingen die in eerste instantie ongrijpbaar++Ongrijpbare uitdagingenLabs zijn een beproefde methode om moeilijke maatschappelijke vraagstukken (wicked problems) op een inclusieve manier aan te pakken. Dat is hard nodig in een tijd waarin het vertrouwen in de overheid laag is, de zorg uit zijn voegen barst en de personeelstekorten in het onderwijs de pan uit rijzen. lijken. Het maakt complexe opgaven begrijpelijk en invoelbaar door de perspectieven van burgers, professionals en beleidsmakers bij elkaar te brengen. Zij doen samen onderzoek, analyseren de uitkomsten en ontwikkelen oplossingsrichtingen. Want innovatie is niet langer het exclusieve domein van overheden, wetenschappers en professionals. Het gaat om de leefwereld achter de systeemwereld, om het verhaal achter de cijfers.
KL heeft veel ervaring met het ontwerpen en begeleiden van allerlei soorten labs, zoals social labs, jeugdlabs, beleidslabs en onderwijslabs. We werken met de door ons ontwikkelde Feed Forward-methode++Feed ForwardLees meer over Feed Forward in deze longread over het herontwerpen van beleid en (publieke) diensten door te starten bij de kennis van burgers. (feedback to move forward), waarin we de verhalen van de mensen die het dichtst op een vraagstuk zitten als uitgangspunt voor vernieuwing nemen. De labs vinden plaats in het hart van waar het leven zich afspeelt: buurten, gemeenschappen, scholen.De labs vinden plaats in het hart van waar het leven zich afspeelt: buurten, gemeenschappen, scholen. Ze worden gerund door lokale, multidisciplinaire teams van burgers, professionals, (lokale) overheidsfunctionarissen, beleidsmakers, actieonderzoekers, leraren, studenten, kunstenaars; afhankelijk van het vraagstuk.
Eigenaarschap en gedragen verandering
De labs zorgen ervoor dat traditioneel aan deskundigen voorbehouden praktijken zoals onderzoek, beleidsvorming en innovatie voor alle soorten mensen opengesteld worden. Het labteam bevindt zich in een voortdurende, collectieve, open kennisuitwisseling, waarbij het eigenaarschap van innovatie en verandering verschuift van het systeem naar de directbetrokkenen en uiteindelijk weer terug. We starten bij de ervaringen van mensen die het dichtst op het vraagstuk zitten en bekijken vervolgens hoe professionele organisaties en beleid hen het beste kunnen ondersteunen.
“Jongeren voelen zich eigenlijk nooit gehoord. Projecten als deze zijn een enorme stimulans voor juist deze jongeren. Je ziet wat het met ze doet.” – Docent over Crimelabs
In al onze labs bleek dat een meer democratische, inclusieve methode voor het produceren en analyseren van kennis helpt om bestaande, niet goed functionerende praktijken, systemen en (machts)structuren te doorbreken. Een meer democratische, inclusieve methode voor het produceren en analyseren van kennis helpt om bestaande, niet goed functionerende praktijken, systemen en (machts)structuren te doorbreken. Het stelt belangen van directbetrokkenen op de eerste plaats en levert gedragen oplossingen op.
De methode brengt onvermoede verhalen naar boven en ontkracht bestaande mythen. De betrokkenen verbinden zich op een nieuwe manier met het vraagstuk én met elkaar. Daardoor ontstaan al snel nieuwe inzichten, interacties en handelingsperspectieven. Een lab is open en inclusief, gericht op onderzoek en actie. Geen denken zonder doen, en geen doen zonder denken.
“De oplossingen die naar voren zijn gekomen in het traject waren voor mij niet allemaal nieuw. Maar er is bezieling en draagvlak ontstaan, omdat deze oplossingen in samenwerking met moslims en lokale maatschappelijke partijen zijn ontwikkeld. Nu komt het uit de groep zelf, waardoor er ook vertrouwen en energie is om samen aan de slag te gaan met de uitvoering. Dat is voor mij de waarde geweest van deze aanpak.” – Carla van Dijk, directeur-bestuurder Vizier (ADV Oost-Nederland) over de Proeftuin Moslimdiscriminatie Melden.
Omdat wij geloven dat kennis pas echtDe methode brengt onvermoede verhalen naar boven en ontkracht bestaande mythen. waardevol wordt als je die open deelt, hebben we onze inzichten over social labs gebundeld in de publicatie ‘Lab practice – Creating spaces for social change’. Zo kunnen anderen onze kennis en ervaringen gebruiken om op hun eigen manier vooruitgang te boeken in maatschappelijke uitdagingen. Samen kunnen we ons begrip van sociale, duurzame innovatie vergroten.
Lees hieronder wat een aantal vooraanstaande experts op het gebied van sociale innovatie over ons werk vertellenHet stelt belangen van directbetrokkenen op de eerste plaats en levert gedragen oplossingen op.:
“Kennisland has again created a rich and practical account of everyday innovation in and around the public sector – guided by the sometimes messy realities of everyday life rather than abstract theory, and grounded in the refreshing assumption that citizens themselves are best qualified to interpret and transform their own lives.”
– Geoff Mulgan, former CEO of NESTA“Kennisland goes beyond the hype of social innovation labs to demonstrate how this relatively new way of policy making can be inclusive, participatory and improve citizens’ daily realities. By putting citizens at the center, the results of labs are often surprising, illuminatory and unexpected, underscoring the relevance of policymakers getting out of their offices and onto the streets to understand what it is that citizens need and want.”
– Marco Daglio, head of OPSI, OECD Observatory of Public Sector Innovation“Labs run the risk of being frivolous adventures of short-term engagement, focused more on satisfying the lab workers’ curiosity than on contributing to lasting impact for citizens. Kennisland, having been a social innovation lab avant-la-lettre, and still at the forefront of debate and development in this realm, has identified important principles for design and management of a lab. These principles are rooted as much in design thinking, as in democratic theory. – Jorrit de Jong, director of the Bloomberg Center for Cities at Harvard University
