Amsterdammers, Maak je Stad!

Amsterdam was gedurende twee jaar innovatiehoofdstad (iCapital) van Europa. De Europese Commissie kende de stad deze eer toe op basis van het ingediende voorstel ‘Accelerating Amsterdam’s Assets++Amsterdam ApproachKennisland stelde dit voorstel op samen met de gemeente Amsterdam, Pakhuis de Zwijger en Waag Society, met ondersteuning van Amsterdam Economic Board, Amsterdam Smart City en Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions. Het voorstel beschreef het bijzondere Amsterdamse coöperatieve innovatie-model, ook wel de ‘Amsterdam Approach’ genoemd. Deze aanpak wordt gekenmerkt door het samenspel van technologische en sociale innovatie. ’. Naast de eer streek Amsterdam een flinke prijzenpot op. In combinatie met een ontwikkeltraject werd maar liefst 600.000 euro aan prijzengeld direct ter beschikking gesteld aan stadmakers in het programma Amsterdammers, Maak je Stad!. Maatschappelijke initiatieven die werken aan kansengelijkheid op het vlak van de ‘Gezonde Stad’ en ‘Talentvolle Stad’ konden zich hiervoor aanmelden.

Amsterdam moet een stad zijn waarin alle bewoners zich thuis voelen, gelijke kansen hebben en gezond kunnen leven. Om dit te bereiken heeft de stad de inzet van lokale initiatieven nodig die op innovatie wijze aan maatschappelijke, stedelijke vraagstukken werken. Om deze partijen een steuntje in de rug te geven werd Amsterdammers, Maak je Stad! in het leven geroepen.

Het programma bood plaats aan initiatieven binnen twee thema’s: ‘Gezonde Stad’ en ‘Talentvolle Stad’. Daarbij stond het streven naar inclusiviteit en kansengelijkheid centraal. Uit maar liefst 475 inschrijvingen heeft een selectiecommissie 36 veelbelovende initiatieven++Maak kennis met de voormalig deelnemersOp de website van Amsterdammers, Maak je Stad! kun je meer lezen over de initiatieven die deelnamen aan het ontwikkeltraject. Bekijk ook de portretfoto’s van de voormalig deelnemers. gekozen voor deelname aan het ontwikkeltraject. Zij ontvingen financiële ondersteuning variërend van 5.000 tot 20.000 euro voor een specifiek project binnen hun initiatief, bijvoorbeeld een opschaling of variatie op hun bestaande concept. Daarnaast volgden ze gedurende zes maanden workshops en trainingen++Digitale PioniersAmsterdammers, Maak je Stad! is voor een deel gebaseerd op onze ervaringen met het programma Digitale Pioniers. Digitale Pioniers werd in 2002 door Kennisland geïntroduceerd. Lees er hier meer over. om hun leerdoelen te bereiken en ontwikkeling te versnellen.

Van impact meten tot ‘hosselen’

DAmsterdam moet een stad zijn waarin alle bewoners zich thuis voelen, gelijke kansen hebben en gezond kunnen leven.e deelnemers gingen onder andere aan de slag met het meten van hun impact, want door impact te meten is het mogelijk om scherper te sturen op impact of claims naar belanghebbenden beter te onderbouwen. Ook werkten ze aan hun ‘hosselskills’. Tijdens een van de workshops++WorkshopsBenieuwd naar de andere workshops? Lees hier meer over de verschillende sessies. deelden drie ‘ervaren hosselaars’ – Femke Haccoû, Urban Innovation Officer bij het Chief Technology Office van de gemeente Amsterdam, Lars Boering, directeur van World Press Photo, en ondernemer en Nationale Energiecommissaris Ruud Koornstra – hun ervaringen en vaardigheden. De laatste workshop van het ontwikkeltraject stond in het teken van uitdagen. Ervaren stadmakers en professionals legden de deelnemers nog een laatste keer het vuur aan de schenen. De deelnemers daagden ook elkáár nog eens uit. Er viel namelijk niet alleen veel te leren van experts, maar ook van elkaar. Zo besloten de initiatiefnemers van Creatief Ontwerpen 2.0 tijdens de laatste bijeenkomst om cursussen te gaan volgen bij Maak je Stad!-genoot ZB45 Makerspace. Peer-to-peer learning vormde een terugkerend element tijdens het traject.

Lars Boering, Ruud Koornstra en Femke Haccou delen hun ‘hosselskills’

Dynamische evaluatie en check-ins

Niet alleen de deelnemers gingen tijdens het ontwikkeltraject aan de slag met impact meten. Een onderdeel dat in iedere sessie terugkwam was de zogenoemde ‘check-in’. Door middel van een korte vragenlijst over de leerdoelen van de deelnemers, hun voortgang en de connecties die werden gelegd, kregen we inzicht in de ontwikkeling, uitdagingen en vragen waar de initiatiefnemers mee te maken hadden. Uitgangspunt voor de check-ins was de methode van dynamisch evalueren++Dynamisch evaluerenDe ‘Feed Forward-methode’ is door Kennisland ontwikkeld binnen het EU-programma ‘Emergence by Design‘. Traditioneel gezien worden projecten extern getoetst aan van tevoren geformuleerde doelstellingen. Maar wat de resultaten zullen zijn, kan juist bij innovatieprocessen niet van tevoren worden gedefinieerd. De opbrengsten zitten dan vooral in het proces: er ontstaan bijvoorbeeld nieuwe contacten en nieuwe relaties die leiden tot nieuwe acties. Lees meer.. Daarbij worden evaluatie-resultaten gedurende het project verwerkt en gebruikt om het project verder vorm te geven, ook wel Feed Forward genoemd. Deze manier van evalueren gaf veel inzicht in de behoeften van de stadmakers, waardoor de workshops gedurende het traject op maat gemaakt konden worden. Daarnaast maakte de evaluatie bijvoorbeeld inzichtelijk dat aan het begin van het traject de meeste stadmakers zichzelf het cijfer vijf op een schaal van tien gaven wat betreft de leerdoelenDe evaluatie maakte het inzichtelijk dat aan het begin van het traject de meeste stadmakers zichzelf het cijfer vijf op een schaal van tien gaven wat betreft hun leerdoelen. Aan het eind van het traject gaven de meesten zichzelf een cijfer rond de acht. die zij op dat moment wilden bereiken. Aan het eind van het traject gaven de meesten zichzelf een cijfer rond de acht.

Maak je Stad!-deelnemers doen een ‘check-in’ tijdens een van de workshops

Duurzame verbinding tussen stadmakers en gemeente

Om bottom-up innovatie in Amsterdam te versterken, werkten we met dit programma aan het ontwikkelen van een duurzame verbinding tussen stadmakers en de gemeente. Door ervoor te zorgen dat deze partijen elkaar beter kunnen vinden, kunnen zij gemakkelijker samenwerken en van elkaar leren. Zo wordt potentie van beide kanten beter benut en werken we effectiever aan maatschappelijke vraagstukken in de stad.Door ervoor te zorgen dat partijen elkaar beter kunnen vinden, kunnen zij gemakkelijker samenwerken en van elkaar leren. Zo wordt potentie van beide kanten beter benut en werken we effectiever aan maatschappelijke vraagstukken in de stad. Een van de manieren waarop we deze verbinding concreet gelegd hebben, is door de deelnemers te matchen aan bijvoorbeeld beleidsmakers, gebiedsmakelaars en programmamanagers binnen de gemeente.

Tijdens de afsluiting van Amsterdammers, Maak je Stad! in Pakhuis de Zwijger op 16 maart leek het erop dat de samenwerking tussen stadmakers en de gemeente in de komende tijd verder verduurzaamd zal worden. Marleen Stikker, directeur van Waag Society en een van de krachten achter Amsterdammers, Maak je Stad!, deed ter plekke een oproep aan de lijsttrekkers van elf Amsterdamse politieke partijen om stadmakersbeleid te ontwikkelen met ruimte voor experiment en samenwerking tussen ambtenaren en inwoners, middelen vrij te maken voor stadmakers, en nieuwe instrumenten te ontwikkelen om hen te ondersteunen. Met Amsterdammers, Maak je Stad! als lichtend voorbeeld. Marleen Stikker kon rekenen op de steun van alle politiek leiders. We zullen in de gaten houden of de ambities in de komende periode gerealiseerd worden.

Maak je Stad!-deelnemers brengen hun netwerk in kaart

Amsterdammers, Maak je Stad! werd geïnitieerd door de Gemeente Amsterdam, Pakhuis de Zwijger, Kennisland en Waag Society, met ondersteuning van Amsterdam Economic Board, Amsterdam Smart City en Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions, en de Europese Commissie. Na afloop van het programma werd namens deze partners tijdens een werkbezoek van Koning Willem-Alexander en burgemeester Jozias van Aartsen++Bezoek van Koning Willem-Alexander en burgemeester Jozias van AartsenIn zijn meest recente troonrede stelde onze Koning dat “een verbonden samenleving bovenal een gedeelde verantwoordelijkheid is”. Tijdens zijn werkbezoek aan ons project Amsterdammers, Maak je Stad! in de Amsterdamse Kolenkitbuurt zag hij wat dit in de praktijk betekent. Lees hier meer over het bezoek.
aan Amsterdammers, Maak je Stad! een tweedelige publicatie overhandigd. In het eerste deel worden de belangrijkste inzichten gedeeld die zijn opgedaan. In het tweede deel wordt op meer operationeel niveau beschreven hoe het ontwikkelproject is opgezet, zodat het ook elders herhaald en verbeterd kan worden.