Onze Nieuwe School

Iedereen kon een idee aandragen voor een nieuwe school of onderwijsvernieuwing in Amsterdam. Toen ging namelijk Onze Nieuwe School van start, een zoektocht naar nieuwe schoolmakers die de verwachte leerlingengroei in Amsterdam kunnen opvangen. Via een publieksstemming en een expertjury kiest Amsterdam de meest kansrijke initiatieven. Kennisland begeleidt die vervolgens, met hulp van onderwijsexperts en studenten Onderwijskunde. De meest levensvatbare plannen gaan de zogenoemde ‘kraamkamer’ in, en kunnen vervolgens echt gaan bouwen aan nieuwe plekken in het Amsterdamse onderwijs.

Met deze challenge, gericht op iedereen die zich betrokken voelt bij het onderwijs in Amsterdam, daagde Kennisland in opdracht van de Gemeente Amsterdam de hele stad uit om een idee voor een nieuwe school in te dienen!

Dit project is om meerdere redenen bijzonder. Zo is de uitgangspositie uitzonderlijk: daar waar een groot deel van het Nederlandse onderwijs kampt met een leerlingenkrimp, is in Amsterdam de prognose tot 2025 dat het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs met meer dan 11% toeneemt en in het primair onderwijs met zo’n 9%. Het huidige scholenaanbod in Amsterdam kan deze groei niet automatisch opvangen, wat de noodzaak voor nieuwe onderwijsplekken heel groot maakt.

Amsterdammers, laat je horen

De Gemeente Amsterdam wil niet alleen het aantal onderwijsplaatsen vergroten, maar ook een diverser onderwijsaanbod stimuleren en erachter komen wat de Amsterdammers++Niet alleen AmsterdammersOverigens kunnen ook niet-Amsterdammers die zich bij het Amsterdamse onderwijs betrokken voelen meedenken, ideeën aandragen en meedingen naar een plek in de incubator. (dus ook bestaande aanbieders van primair en voortgezet onderwijs) zelf voor onderwijsideeën hebben. Het is de eerste keer dat een gemeente expliciet alle belanghebbenden en betrokkenen de ruimte biedt om na te denken over hoe een nieuwe school eruit zou kunnen zien, en deze vervolgens daadwerkelijk te stichten.Het is de eerste keer dat een gemeente alle belanghebbenden en betrokkenen de ruimte biedt om na te denken over hoe een nieuwe school eruit zou kunnen zien, en deze vervolgens daadwerkelijk te stichten. Amsterdam biedt hiermee vernieuwende onderwijsinitiatieven de kans om een plek te veroveren in het schoolbestand, iets wat met de bestaande regelgeving++StichtingsnormDe overheid heeft een ‘stichtingsnorm’ opgesteld, o.a. op basis van het aantal inwoners per vierkante kilometer. Die norm is bepalend voor of een school gesticht mag worden. Lees meer heel moeilijk is.

Zo werkt de Challenge

De challenge van Onze Nieuwe School liep tot 15 augustus 2015. Daarna volgde de stemperiode en het juryberaad en werd bepaald welke van de ideeën uiteindelijk in de ‘incubator’ terechtkomen. In deze incubator++IncubatorIncubator betekent letterlijk ‘broedmachine’ en is erop gericht om veelbelovende initiatieven of ideeën tot volwaardige projecten – in dit geval scholen – te ontwikkelen., worden de initiatiefnemers begeleid om hun idee uit te werken tot een echt kansrijk onderwijsconcept, het fundament voor een nieuwe school. Een jury van (onderwijs)deskundigen kiest uit deze concepten een aantal scholen die doorgaan naar de kraamkamer, waar de initiatieven worden klaargestoomd om binnen het huidige stelsel te starten. Dit kan op drie verschillende manieren, namelijk door gebruik te maken van de ruimte om een school te stichten in het kader van bijzonder of openbaar onderwijs, ofwel door onder een bestaand schoolbestuur een nieuwe school te beginnen.

Dit zullen uiteindelijk drie à vier potentiële nieuwe scholen zijn, die zich na het proces in de incubator en kraamkamer hebben bewezen als levensvatbare scholen. De gemeente, het ministerie van OCW en de onderwijsinspectie zullen meekijken of de scholen ook daadwerkelijk gesticht kunnen worden. Al tijdens de incubator brengen zij in kaart waar scholen tegenaan lopen en hoe zij daarmee om kunnen gaan, binnen de kaders van de wet- en regelgeving.

Kennisland heeft veel expertise en ervaring in het creëren van vernieuwing en beweging in het onderwijsveld. Wij zijn verantwoordelijk voor de challenge zelf en de incubator.

Lees ook het bericht op de website van de Gemeente Amsterdam.

Update 27 januari 2016: winnaars bekend!

Wethouder Kukenheim maakte bekend welke vier schoolmakers door mogen naar de kraamkamerfase van Onze Nieuwe School. Zie hieronder de selectie en een beknopt jurycommentaar (in willekeurige volgorde):

1. Laterna Magica 0-18

Een school van 0-18. gebaseerd op het concept van natuurlijk leren met een grote inbreng van leerlingen op hun eigen onderwijs. De school bouwt voort op een bestaand concept maar breidt uit naar voortgezet onderwijs. Het voorstel biedt een sterke samenhang tussen visie, mensen en middelen. Ook is er een sterke koppeling tussen onderwijs, onderzoek en opleiding. Zie ook

2. KIEM VMBO

Een school voor VMBO waarbij actie en doen centraal staan. Het gaat om een krachtig, haalbaar en realistisch idee, wat een verrijking voor het Amsterdamse en ook Nederlandse onderwijsaanbod kan opleveren. Dit plan is onderscheidend vanwege de relatie met het tegengaan van voortijdig schoolverlaten en de sterke oriëntatie op een vervolgopleiding. Zie ook

3. Klein Amsterdam

De stad als leeromgeving. Leerlingen gaan de stad in om te leren, maar de stad komt ook de school in om leren mogelijk te maken. Dit plan is onderscheidend door de sterke samenwerking en verbinding tussen onderwijs, stad, cultuur en design. Deze aanpak kan een aanwinst zijn voor het onderwijsaanbod in de stad Amsterdam. Zie ook

4. Alan Turingschool++Alan TuringschoolDe school kreeg het predicaat ‘excellente school’ vanwege hun goede onderwijskwaliteit na een toetsing van het onderwijsniveau.

Een doorgaande leerlijn voor leerlingen van 4 tot 18 jaar. ‘Leerlingen en hun gezondheid’ is een opvallend onderdeel van het voorstel. Het gaat om een aansprekend en ambitieus plan, goed doordacht met een duidelijke, consistente uitwerking. Dit plan is onderscheidend vanwege de balans tussen de kernvakken (vanuit thema’s), basisvaardigheden en specifieke vaardigheden. Zie ook