MBO BurgerschapLab: studenten en docenten vernieuwen zelf burgerschapsonderwijs

Studenten denken mee over beleid

Scholen vinden burgerschapsontwikkeling belangrijk, toch ontbreekt het vaak aan een visie op burgerschapsonderwijs en sluit het onderwijs nog te weinig aan bij de ervaring en leefwereld van studenten.++LeefwereldDit blijkt uit het rapport ‘LOB en burgerschapsonderwijs
in het mbo’ van KBA Nijmegen en ResearchNed. Lees hier het hele rapport. Zo ook in het mbo. Daarom nodigt het ministerie van OCW mbo-studenten en -docenten uit++UitnodigingLees hier de oproep van het ministerie van OCW. om zelf burgerschapsonderwijs te ontwerpen. Kennisland begeleidt in samenwerking met Ecbo, expertisecentrum beroepsonderwijs, de studenten en docenten die meedoen aan het MBO BurgerschapLab.

Om op een prettige manier met elkaar samen te leven en complexe maatschappelijke vraagstukken aan te kunnen pakken, hebben we mensen nodig die sociaal en maatschappelijk competent zijn en hart hebben voor hun omgeving.++Onderzoek naar burgerschapHet Research Institute of Child Development and Education van de Universiteit van Amsterdam heeft hier bijvoorbeeld uitgebreid onderzoek naar gedaan. Het burgerschapsonderwijs heeft daarin een belangrijke functie: er wordt gewerkt aan kennis (bijvoorbeeld over hoe de Nederlandse samenleving in elkaar zit of wat een democratie precies inhoudt), een empathische houding in de omgang met anderen, flexibiliteit, creativiteit en de bereidwilligheid om je als mens te blijven ontwikkelen. Op veel scholen ontbreekt echter een samenhangende en schoolbrede visie op burgerschapsonderwijs en sluit het nog te weinig aan bij hoe docenten het onderwijs willen invullen en hoe“Ik vind het een beetje een eenzijdig vak en het kan wel wat meer spanning gebruiken.”
– Student, Woerden studenten graag deelnemen aan burgerschapsonderwijs. Het burgerschapsonderwijs in Nederland vraagt dus om verbetering.++Verder onderzoek nodigDe Inspectie van het Onderwijs concludeert bijvoorbeeld in dit nieuwsbericht dat verdere ontwikkeling van burgerschapsonderwijs gewenst is.

Studenten en docenten worden onderzoekers en ontwerpers

Wie beter dan de studenten en docenten zelf kunnen het burgerschapsonderwijs ontwerpen dat zij zullen gaan volgen en geven? Het ministerie van OCW heeft daarom alle mbo-studenten en -docenten in Nederland uitgenodigd om in de huid te kruipen van onderzoeker en ontwerper om zelf het burgerschapsonderwijs te vernieuwen“Binnen mijn team wordt burgerschap als een ‘moetje’ gezien.” – Docent, Nijmegen.

Kennisland en Ecbo begeleiden gedurende zes maanden in vier verschillende steden het MBO BurgerschapLab. Daarin komen 150 mbo-studenten en -docenten in totaal vier keer samen, wisselen ervaringen met en perspectieven op burgerschapsonderwijs uit en ontwerpen en testen nieuwe vormen van burgerschapsonderwijs.

Van reflecties en ervaringen naar visie en concrete voorstellen

Tijdens de labs onderzoeken we“De huidige lesmethoden dagen studenten niet uit en zijn qua didactiek weinig gevarieerd.”
– Docent, Utrecht de knelpunten en beperkingen vanuit de studenten en docenten zelf: wat mist er volgens hen in het huidige burgerschapsonderwijs? De deelnemers zetten hun reflecties en ervaringen om in een visie en concrete voorstellen voor vernieuwend burgerschapsonderwijs. In februari 2019 presenteren de betrokken studenten en docenten op feestelijke wijze de opbrengsten aan de minister. De drie meest veelbelovende plannen ontvangen steun van het ministerie van OCW om de plannen te realiseren.