Onderwijs en jeugd: de samenleving als leeromgeving

Een duurzame en inclusieve samenleving begint bij de jeugd en in het onderwijs. Daarom werken we aan het vernieuwend vermogen van leraren, schoolleiders en bestuurders. Een ijkpunt in onze aanpakken is de leefwereld en het perspectief van jongeren en niet de systeemwereld van beleidsmakers, toetsontwerpers en methodefabrikanten.

<span>Onderwijs en jeugd</span>: de samenleving als leeromgeving
Onderwijs midden in de samenleving

Maker: Kennisland

Rechten:

Download

‘De jeugd heeft de toekomst’, maar in hoeverre wordt die toekomst ontworpen in hun belang? Zij krijgen met grote vraagstukken te maken waar nog geen oplossingen voor zijn, zoals de klimaatcrisis, groeiende ongelijkheid en de negatieve effecten van digitalisering. Kennisland streeft naar een duurzame en inclusieve samenleving. Dat begint in ons onderwijs. Maar het onderwijs is niet de enige plek waar kinderen en jongeren leren, leven en ontwikkelen. Daarom verruimen we onze blik naar onderwijs én jeugd. 

We vestigen onze aandacht op het vernieuwend vermogen van de leraar, zoals we al jaren doen. We ondersteunen leraren, schoolleiders en bestuurders bij het vooruitkijken, sturen en mogelijk maken van toekomstbestendige, inclusieve scholen. De leefwereld van jongeren is daarbij steeds meer een ijkpunt in onze aanpakken.  

Dit hebben we geleerd in de praktijk

  1. Jongeren hebben kennis en vaardigheden die leraren en bestuurders niet hebben.Jongeren hebben kennis en vaardigheden die leraren en bestuurders niet hebben. De samenleving en het onderwijs kunnen die nog veel beter inzetten. 
  2. Je kunt geen goed onderwijs geven zonder intensieve wisselwerking met de samenleving. De complexiteit van de huidige samenleving kan niet alleen worden opgevangen door scholen en onderwijsinstituten.
  3. Onze maatschappelijke systemen gaan uit van ‘diagnosticeren’, ‘selecteren’ en ‘determineren’ en doen lang niet altijd recht aan individueel talent en aan het tempo en de wijze waarop de huidige generatie jonge mensen zich ontwikkelt. 
  4. De leraar ontworstelt zich steeds meer aan de rol van ‘lopendebandmedewerker’ en ontwikkelt zich tot architect van het onderwijs. Langzaam is niet langer de systeemwereld van beleidsmakers, toetsontwerpers en methodefabrikanten leidend, maar de creatieve professionaliteit van de leraar++InnovatieInnovatie wordt steeds minder een vies woord in het onderwijs omdat het steeds minder gaat om grootschalige onderwijsvernieuwingen en steeds meer wordt gezien als vanzelfsprekend aspect van het beroep leraar.. Dit maakt het onderwijs beter en het beroep aantrekkelijker.
  5. Schoolleiders en schoolbestuurders geven in toenemende mate richting aan innovatieve kennisorganisaties waarbinnen lerende netwerken en vernieuwend leiderschap belangrijk zijn. Zij gaan de interactie aan met de samenleving en staan open voor de buitenwereld. 
  6. Beleidsmakers opereren steeds vaker als onderdeel van een lerend systeem in plaats van een controlesysteem++Lerend systeemJe ziet die beweging onder andere bij de onderwijsinspectie. Zij verkennen de laatste jaren hoe ze beter kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van scholen door constructiever te adviseren..  

Kennisland gaat uit van het perspectiefLangzaam is niet langer de systeemwereld van beleidsmakers, toetsontwerpers en methodefabrikanten leidend, maar de creatieve professionaliteit van de leraar. en de potentie van de nieuwe generatie. Als we willen dat jongeren zich optimaal ontwikkelen, moeten we ervoor zorgen dat hun leef- en leeromgeving ook permanent in ontwikkeling blijft. We zoeken en ontwerpen vernieuwingsruimte om hen zo goed mogelijk tot hun recht te laten komen en bij te dragen aan een lerend systeem dat hen ondersteunt en een samenleving die naar hen luistert. 

Aanpak en successen

Onze ambities voor het onderwijs en de jeugd vertalen we in concrete aanpakken zoals Broedplaatsen, waarin we lokaal ruimte en ondersteuning bieden voor samen experimenteren door deelnemers met verschillende achtergronden. Ook organiseren we Studentlabs, waarin studenten zelf een leidende rol krijgen in het werken aan onderwijsvraagstukken. Denk aan het vergroten van kansengelijkheid, het vergemakkelijken van de overstap van mbo naar hbo of het inrichten van goed burgerschapsonderwijs

Met Onderwijs Pioniers en het daaruit voortgekomen LerarenOntwikkelFonds hebben we een programma ontwikkeld waarmee we professionals in het onderwijs begeleiden om hun eigen ideeën in de praktijk te brengen en zich te ontwikkelen tot vernieuwer. Een van onze meest baanbrekende projecten om de samenleving te betrekken bij het onderwijs, was de challenge Onze Nieuwe School, waar we innovatieve ideeën voor nieuwe scholen crowdsourceten bij de inwoners van Amsterdam. 

We ontwikkelden daarnaast leiderschapsprogramma’s zoals de Leergang Hoger Management en Vernieuwend Leiderschap in het PO. De Innovatie Impuls Onderwijs was een grootschalig innovatieprogramma waar we veel geleerd hebben over vernieuwing voor en door scholen in lerende netwerken. We beperken ons niet tot het Nederlandse onderwijs, maar pionieren ook over de grens, bijvoorbeeld met Ednovators in het onderwijs van Hongkong. 

Lees hier meer over onze aanpakken en methodes.

 

Publicaties | Nieuwsberichten | Opiniestukken | Projecten | Events

Deze tekst heeft een Creative Commons Naamsvermelding-licentie (CC BY) en is gekopieerd van de Kennisland-website. Ga voor de volledige versie met afbeeldingen, streamers en noten naar https://www.kl.nl/events/kl-brouwerij-4-polarisatie-en-het-onderwijs/

This text has a Creative Commons Attribution License (CC BY) and has been copied from the Kennisland website. For a full version with images, streamers and notes go to https://www.kl.nl/events/kl-brouwerij-4-polarisatie-en-het-onderwijs/