Flexwerk in de zorg reframen

Is flexwerk in de zorg een probleem dat we moeten oplossen, of een oplossing voor het probleem van de tekorten? Wat kunnen werkgevers doen, en het Rijk? Hebben zzp’ers daadwerkelijk meer vrijheid dan medewerkers in loondienst? Klopt de aanname dat je als zzp’er onderaan de streep meer verdient dan in loondienst? In hoeverre grijpen zorgprofessionals het zzp-schap aan om tot vrijheid te komen? Kiezen zzp’ers in de zorg voor het ondernemerschap of is het gewoon de laatste mogelijkheid om in de zorg te kunnen werken? Een greep uit de vragen van de deelnemers, tijdens het eerste zogenoemde Ontwikkelplein++OntwikkelpleinenLandelijke bijeenkomsten waar alle casussen bij elkaar komen om van elkaars inzichten en acties te leren en elkaar verder te helpen. over flexwerk in de zorg. 

We organiseerdenJuist doordat elke organisatie haar eigen perspectief op het vraagstuk heeft, ontstaan er unieke inzichten en leren de deelnemers veel van elkaar.  deze bijeenkomst in het kader van ons onderzoek naar flexwerken in de zorg, in opdracht van het ministerie van VWS. Er vond een kritisch en constructief gesprek plaats tussen de betrokken leerteams++LeerteamsKleine teams van medewerkers met verschillende functies binnen een organisatie (HR, P&O, managers, teamleiders, zorgmedewerkers en in enkele gevallen ook flexwerkers). Zo verzamelen we verschillende perspectieven op het vraagstuk en creëren we draagvlak voor het uitvoeren van de actieagenda’s die zij zelf formuleren. uit diverse zorgbranches++ZorgbranchesOuderenzorg, huisartsenzorg, thuiszorg, GGZ, gehandicaptenzorg, ziekenhuiszorg, jeugdzorg en een brancheorganisatie.. De verschillen zijn daarin van grote waarde: juist doordat elke organisatie haar eigen perspectief op het vraagstuk heeft, ontstaan er unieke inzichten en leren de deelnemers veel van elkaar. 

Onderdeel van het Ontwikkelplein was een ‘carrousel’. Tijdens verschillende rondes presenteerden de leerteams hun actieagenda’s en ontwikkelvragen aan elkaar en werden deze aangescherpt door feedback van de andere leerteams. Een belangrijke uitkomst van het eerste Ontwikkelplein is dat de leerteams elkaar beter weten te vinden.Een belangrijke uitkomst van het eerste Ontwikkelplein is dat de leerteams elkaar beter weten te vinden. Zij werken nu eigenlijk als één groot team aan een complex vraagstuk. Naast de inhoudelijke opbrengsten van het actieonderzoek is deze beweging belangrijk om duurzaam aan oplossingen te werken voor de tekorten in de zorg, buiten je eigen organisatie of zelfs branche om.

Goed werkgeverschap, het belang voor organisaties en altruïsme

Het programma bood veel ruimte om het over specifieke, organisatiegebonden onderwerpen te hebben én over samenwerking en wet- en regelgeving. Thema’s die vaker terugkwamen zijn:

• Goed werkgeverschap – Het vraagstuk ‘Flexwerk in de zorg’ stimuleert werkgevers om in de spiegel te kijken. Flexibilisering is dan niet een kwaad dat uitgebannen moet worden maar een reden om je af te vragen hoe je er zelf slimmer mee om kunt gaan. Hoe kun je de wensen van zzp’ers herbergen in je organisatie(cultuur)? Hoe zorg je ervoor dat de drempel om uit te treden veel hoger is? In hoeverre ben je als organisatie echt bezig om mensen aan je te binden?
• De organisatie als vertrekpunt – Er wordt veel geredeneerd vanuit belangen van de organisatie in plaats van oplossingen voor mensen. Flexibilisering is een signaal, maar verzuim en verloop zijn nog grotere signalen. Zzp’ers zijn behalve een probleem voor veel organisaties, een oplossing voor veel professionals. De verandering op de arbeidsmarkt is een gegeven, hoe kan je dan als organisatie nog meer leren inzien wat de mogelijkheden zijn? 
• Altruïsme – Zorgorganisaties verwachten flexibiliteit maar denken we zelf niet te star over flexwerk? Moeten het allemaal contractvormen, beleid en regelgeving zijn? Of kunnen we ook werken aan een gezonde, flexibele mindset en cultuur? We werken samen aan een kwalitatief hoogwaardige, flexibele poule van mensen in de zorg. Focus dus niet alleen op behoud voor jouw organisatie, maar op behoud van mensen voor de zorg. Dat is in het belang van ons allemaal. 

Op dit moment zijn we, samen met de leerteams in verschillende zorginstellingen, nog volop bezig met het actieonderzoek++ActieonderzoekEen vorm van onderzoek die leren en veranderen combineert. De actieonderzoeker richt zich niet alleen op onderzoek, maar ontwerpt – in dit geval samen met zorgmedewerkers – al handelend ook oplossingsrichtingen (om vervolgens weer te onderzoeken of die het gewenste effect bereiken). Lees meer over dit actieonderzoek op de projectpagina.. Tijdens het tweede ontwikkelplein in het voorjaar van 2020 presenteren we de actie-agenda’s en eventuele oplossingsrichtingen. Met dit actieonderzoek zetten wij een vernieuwende, onderzoekende beweging in gang rondom het vraagstuk ‘flexwerk in de zorg’, die hopelijk verder gaat binnen de organisaties als ons onderzoek afgerond is. 

Wil je meer weten over de uitkomsten van dit onderzoek of je aanmelden voor het volgende ontwikkelplein? Neem contact met ons op of meld je aan voor de nieuwsbrief.