KL Cocktail 21st century skills en framing

Hoe beoordeel je leerlingen? Wat maakt dat studenten uitgroeien tot burgers die slagen in de maatschappij? Een kind van de 21e eeuw moet niet alleen kunnen rekenen, lezen en schrijven, maar moet ook zelfstandig kunnen werken, probleemoplossend en analytisch kunnen denken, kritisch en bovendien ondernemend, flexibel en creatief zijn. Al deze begrippen (en nog wel meer) zijn samengevoegd onder de noemer ‘21st century skills’.

Merel Schogt liet resultaten zien van verschillende overheden en bureaus die onderzoek deden naar deze skills. De vraag was: welke kennis, vaardigheden en houdingen zijn er nodig om onze samenleving beter te laten functioneren? De aanname is: een hoger opgeleide bevolking is beter voor de samenleving. Waar moet het onderwijs dan aan voldoen? Het antwoord ligt niet alleen bij taal en rekenen, maar ook bij dit pakket aan skills.

KL Cocktail oktober 2014

Als de onderwijsinspectie langskomt wordt er op dit moment alleen gelet op Cito-scores en vakinhoud, waarom zou je als school dan investeren in 21st century skills? Als de onderwijsinspectie langskomt wordt er op dit moment alleen gelet op Cito-scores en vakinhoud, waarom zou je als school dan investeren in 21st century skills? Om gelijke kansen voor jongeren te bevorderen zou je ervoor kunnen kiezen om beleid te maken; een apart programma zorgt er dan voor dat de onderwijsinspectie iets kan meten en dwingt de scholen erin te investeren. Maar is het nodig? De meningen hierover zijn verdeeld, bleek ook uit reacties van het publiek. Volwassenen van nu (met andere woorden ‘wij’)  zijn toch ook ondernemend en creatief? En waarom worden deze ‘menselijke eigenschappen’ gereduceerd tot leerbare skills? Zou een overheid hier beleid op moeten maken, ligt dit in handen van de scholen zelf, of ligt dit bij de ouders?

De dingen bij hun naam noemen, maar welke?

Hieruit blijkt dat de naamgeving gevoelig ligt. Merel illustreert dit door ons mee te nemen in een rondgang langs de geschiedenis van wat we nu ‘21st century skills’ noemen, maar eerder al werd aangeduid met ‘advanced skills’, ‘key competences’ en ‘soft skills’. Dit bood de tweede spreker, Sarah Gagestein de kans haar expertise met de wereld van framing te delen. Hoe belangrijk is de naam die we eraan geven en wat voor gevoelens wekt dat bij ons op? ‘Advanced skills’ klinkt elitair, ‘21st century skills’ klinkt alsof deze skills nieuw zijn of tijdgebonden, en soft skills, tsja… Daar zit toch eigenlijk niemand op te wachten?

Sarah Gagestein

Een goede naam en een goed verhaal blijken eens te meer essentieel voor het ‘verkopen’ van een idee, en wij zijn daarbij minder gevoelig voor rationele argumenten dan we denken. Amerikanen die ‘death tax’ niet accepteerden, maar ‘estate tax’ wel, terwijl het in principe om dezelfde erfbelasting ging. Heeft een weldenkend mens dit niet door? Nee. Nuchtere Nederlanders zijn hier ook gevoelig voor. We houden van ‘hypotheekrenteaftrek’, maar ‘villasubsidie’ zien we totaal niet zitten. Zoals Frank Luntz (politiek adviseur VS en bedenker van de term ‘death tax’) zei: “Het is niet wat je zegt maar wat men hoort.”“Het is niet wat je zegt maar wat men hoort.”

Techniek of maatschappij?

Terug naar ‘21st century skills’. Hoe zijn we eigenlijk tot deze benadering gekomen? Is de technologische vooruitgang hierbij leidend, of juist de maatschappelijke ontwikkeling? In een gedachte-experiment werd het publiek de keus voorgelegd: welke van deze twee is de motor voor verandering? De meerderheid koos voor maatschappelijke ontwikkeling, want vernieuwingen ‘landen’ immers pas als de maatschappij er klaar voor is.Vernieuwingen ‘landen’ pas als de maatschappij er klaar voor is. Toch was de discussie daarmee niet gesmoord. Sommigen in het onderwijs voelen zich gemanipuleerd door technologie omdat ze voelen dat de technologische ontwikkelingen onvermijdelijk zijn. Deze brengen veel voordelen met zich mee, maar volgens de aanwezige docenten moeten we daarbij oppassen dat technologie ondersteunend werkt, en niet de rol van docenten overneemt.

Publiek, waaronder Tanja Jadnanansing

Heeft de technologie nu al iets veranderd? Ja. Een docent in het publiek vertelde dat zijn rol anders is geworden. Hij moet nog steeds goed kunnen uitleggen, maar leerlingen werken thuis via de computer opdrachten uit. In de samenwerkings- en groepsprocessen verandert zijn rol. Dat dit verandert is niet zo gek, want sommige taken worden nu door computers overgenomen, en omgaan met computers vraagt weer om nieuwe vaardigheden. Daarmee kwamen we toch weer terug bij de vraag van het begin.

De vraag die nog bleef liggen:

Zijn deze 21st century skills nu nog wel actueel, of is er al plaats voor nieuwe skills in het curriculum? Neelie Kroes++Verplicht programmerenLees dit artikel van de NOS waarin Kroes pleit voor programmeren als schoolvak. vindt dat programmeren verplicht moet worden gesteld vanaf de basisschool. Zijn we het hiermee eens? Misschien is dit een onderwerp voor de volgende KL Cocktail.