Beroepsbeeld Leraar: jouw beroep, jouw beeld

Doe ook mee en laat het beroep van leraar door jouw ogen zien!

De gezamenlijke lerarenorganisaties (AOb, CNV Onderwijs, FvOv, BVMBO en PVVVO) hebben Kennisland gevraagd om tot een beroepsbeeld van dé leraar++Leraren én docentenHet Beroepsbeeld Leraar gaat over alle leraren en docenten in het po, vo, so en mbo. te komen. Een beeld dat beschreven is en herkend wordt door leraren uit het primair, voortgezet en speciaal onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs. Leraren hebben een betekenisvol beroep en zijn ontzettend belangrijk voor onze samenleving. Toch neemt het tekort aan leraren nog steeds toe. Een van de constateringen++Gedeeld beroepsbeeld ontbreektIn 2019 vroeg de Minister van Onderwijs aan Merel van Vroonhoven om als onafhankelijk aanjager advies te geven over het versnellen en intensiveren van de aanpak van het lerarentekort. In haar rapport Samen sterk voor elk kind stelt Merel van Vroonhoven onder andere dat een gedeeld beroepsbeeld ontbreekt. is dat een gedeeld beroepsbeeld van de leraar ontbrak. Er waren al sectorspecifieke beroepsbeelden, bijvoorbeeld voor leraren in het voortgezet onderwijs en docenten in het middelbaar beroepsonderwijs, maar er was nog geen beroepsbeeld dat de afzonderlijke onderwijssectoren overstijgt. Bovendien bestond er nog geen beroepsbeeld dat door leraren zelf is beschreven. Nu wel.

De leraar voorop

Door de jaren heen is het imago van werken in het onderwijs en het beroep van leraar verslechterd. Negatieve berichtgeving over hoge werkdruk, lage salarissen, gebrek aan autonomie en beperkte professionele ruimte om zich te onderscheiden of te groeien, dragen niet bij aan de aantrekkelijkheid van het beroep van leraar. Er wordt veel geschreven over leraren. Maar de enigen die echt weten wat het vak inhoudt, zijn natuurlijk de leraren zelf.Er wordt veel geschreven over leraren. Maar de enigen die echt weten wat het vak inhoudt, zijn de leraren zelf. Welke waarden drijven ‘de leraar’? Wat geeft hen voldoening? Hoe kunnen we een realistisch en aantrekkelijk beeld van het leraarschap overbrengen op potentiële nieuwe leraren? Met het Beroepsbeeld Leraar werkten leraren samen aan een beeld van hun vak. Hierbij gaat het niet om hoe anderen het leraarschap zien, maar om hoe het echt is om leraar te zijn. Een gezamenlijk beroepsbeeld helpt leraren bij het formuleren van hun rollen, doelen en ontwikkelmogelijkheden. Bovendien kunnen lerarenopleidingen hun onderwijs toetsen aan het beroepsbeeld.

Zo bouweden we het Beroepsbeeld Leraar:

Voorbereidende fase: bestaande onderzoeken bestuderen en vanuit daar een onderzoekskader opstellen;
Verhalend onderzoek++Verhalend onderzoekWe werkten samen met SenseGuide, dat een methode heeft ontwikkeld om ‘warme data’ op te halen. Dit is een set van kwantitatieve en kwalitatieve gegevens die laten zien wat er echt leeft onder mensen. Zeshonderd leraren en docenten hebben de vragenlijst ingevuld.: online ophalen van zoveel mogelijk verhalen bij leraren;
Twintig thematische inspiratiesessies++InspiratiesessiesDe inspiratiesessies zijn gebaseerd op de opbrengst uit het narratief onderzoek. We ontwierpen de sessies zo dat leraren geïnspireerd raakten door elkaar en door externe deskundigen. We nodigden leraren uit om inhoudelijk in te gaan op hoe zij hun taken, opdrachten, professionaliteit, ontwikkeling en plek in de school en de samenleving zien. in vijf regio’s met groepen leraren;
Vijf verdiepingsbijeenkomsten – zogenoemde dialoogtafels – met kleine groepen leraren in vijf regio’s;
Afrondende fase met het definitieve beroepsbeeld en een publicatie waarin we de lessen uit het proces delen.

Volgens ons is leraren betrekken iets anders dan hen alleen vragen stellen.Leraren betrekken is iets anders dan hen alleen vragen stellen. Daarom werkten we gedurende het hele proces intensief samen met een Denktank van leraren uit verschillende sectoren en met verschillende achtergronden. Samen met hen ordenden en duidden we de opgehaalde data en verhalen om tot een breed gedragen beroepsbeeld te komen.