Leve Amsterdam:
it’s thriving, it’s great
Koko Herder
Adviseur stedelijke innovatie
Drie visies op een toekomstbestendige stad waarbij relokaliseren, het herstellen en stimuleren van lokale economische activiteiten, de gemene deler blijkt. Koko pleit voor meer aandacht voor relokaliseren als wapen tegen internationale ontwikkelingen die de stad bedreigen en om richting te geven aan de vraag wat voor stad we eigenlijk willen zijn.
In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 organiseerde De Balie de debatreeks Leve Amsterdam. Samen met nationale en internationale sprekers werd aan de hand van vragen als ‘Hoe moet Amsterdam er over tien jaar uitzien?’ en ‘Wat voor stad willen we eigenlijk zijn?’ de huidige staat van de stad verkend. Het was een interessante serie, die blootlegde dat niet iedereen in Amsterdam zich bewust is van de internationale ontwikkelingen die ook Amsterdam bedreigen.
Tijdens de eerste sessie van de reeks waarschuwde internetcriticus, filosoof en academicus Evgeny Morozov dat steden steeds afhankelijker worden van machtige internetbedrijven als Google, Amazon, Airbnb en Uber. Wethouder Bouwen en Wonen Laurens Ivens (SP) vertelde met trots hoe Amsterdam een deal sloot met Airbnb om de tijdelijke verhuur van woningen aan banden te leggen. Het kon niet op de goedkeuring van Morozov rekenen. Volgens hem moet Amsterdam zich weren tegen de invasie van dit soort partijen, die steeds meer lokale data van de stad onttrekken en daarmee meer en meer invloed hebben op ontwikkelingen in de stad.
Socioloog Saskia Sassen sprak bij de tweede bijeenkomst over de financialisering van steden++Saskia Sassen en de financialisering van de stadSimon Franke van uitgeverij Trancity schreef een mooi verslag op zijn weblog over het debat met Saskia Sassen in De Balie. Lees hier verder.. In steeds grotere mate worden gebouwen in de stad opgekocht door grote corporaties om als basis te dienen voor speculatieve financiële constructies. Om die reden is het bijvoorbeeld lucratief om gebouwen leeg te laten staan. In New York en Londen heeft deze trend volgens Sassen al een de-urbaniserend effect op de stad: de opkoop van gebouwen bedreigt de mix, complexiteit en diversiteit die zo kenmerkend zijn voor de stad. Sassens verhaal ontving veel medeleven vanuit de zaal. Net als wethouder Ivens eerder, was haar debatpartner Zef Hemel, planoloog bij de Amsterdam Economic Board en professor Urban and Regional Planning op de Universiteit van Amsterdam, voornamelijk positief over ontwikkelingen in de stad. “But Amsterdam is thriving, it’s great” reageerde hij op de analyse van Sassen. Vanuit het publiek werd gemord.
De hoofdspreker van het laatste debat van de reeks was voormalig burgemeester van Bristol George Ferguson. Hij vertelde hoe hij, geïnspireerd door onder andere journalist en activist Jane Jacobs en architect Aldo van Eyck++Menselijke maatJane Jacobs streed in de jaren ’50 en ’60 in haar thuisstad New York tegen grootschalige stadsvernieuwingsprojecten, om het diverse en levendige karakter van haar buurt Greenwich te beschermen. Aldo van Eyck is vooral bekend om de vele openbare speelplaatsen die hij ontwierp. In Amsterdam werden er meer dan 700 aangelegd, hoewel de meeste daarvan inmiddels verdwenen zijn. Beiden hadden veel oog voor de menselijke maat van de gebouwde omgeving., actie ondernam om zijn stad leefbaarder te maken. Bijvoorbeeld door straten te transformeren tot publieke ruimten voor voetgangers en fietsers, en te investeren in openbaar vervoer. Zo groeide Bristol in 2015 uit tot European Green Capital.
Relokaliseren als rode draad
Wat interessant was aan de reeks, was dat alle sprekers het op één of andere manier hadden over relokaliseren: het herstellen en stimuleren van lokale economische activiteiten.Alle sprekers hadden het op één of andere manier over relokaliseren: het herstellen en stimuleren van lokale economische activiteiten. In het geval van Morozov gaat dat over het behouden en terugwinnen van het bezit van en de zeggenschap over data die lokaal gegenereerd wordt. En het terugbrengen van maakindustrieën naar de stad. Als voorbeelden noemde hij 3D-printwerkplaatsen en makercommunities. Sassen stelt dat we voor een kopje koffie niet afhankelijk moeten zijn van multinationals, maar ruimte moeten maken voor lokaal ondernemerschap. Daarmee investeren we in local intelligences – de kennis die lokaal aanwezig is – en voorkomen we dat grote delen van de stad in de handen vallen van corporates. Voor Ferguson zit het hem in bewoners van de stad in staat stellen zelf initiatief te nemen. De beste politici zijn volgens hem degene die lef en vertrouwen tonen in initiatieven die zich buiten de muren van het gemeentehuis ontwikkelen.
Met het oog op de verkiezingen in maart 2018 verdient relokaliseren meer aandacht.Met het oog op de verkiezingen in maart 2018 verdient relokaliseren meer aandacht. Als wapen tegen de toenemende macht van internetgiganten in de stad en de opkoop van stukken stad door mondiale wereldspelers. Maar ook als antwoord op wat lijkt uit te groeien tot de grootste vraag van deze verkiezingen, die eerder dit jaar geïntroduceerd werd door voormalig burgemeester Eberhard van der Laan: wat voor stad willen we eigenlijk zijn++ZomergastenAls tweede Zomergast van 2017 stelt voormalig burgemeester Eberhard van der Laan dat de vraag ‘Wat voor stad willen we eigenlijk zijn?’ ten grondslag ligt aan vele andere maatschappelijke vraagstukken die spelen in de stad.? Waar Amsterdammers het gevoel hebben dat de stad zichzelf de afgelopen jaren verkocht aan onder andere het toerisme en het internationale bedrijfsleven, moet het antwoord op deze vraag gezocht worden in de stad, bij de Amsterdammers.
