Actieonderzoek naar Maatschappelijke Diensttijd

Het was een afspraak uit het Regeerakkoord Rutte III: er moest een ‘maatschappelijke diensttijd’ komen die jongeren zou motiveren een bijdrage te leveren aan de samenleving.++Call ZonMwHet programma werd ingevoerd als call via ZonMw: maatschappelijke organisaties kunnen een aanvraag doen om ‘hun’ maatschappelijke diensttijd mogelijk te maken. In september 2018 is de eerste groep van 41 experimenten gestart. Kennisland kreeg, in samenwerking met onderzoeksbureau Significant, de opdracht om dit fenomeen in wording te onderzoeken om te ontdekken wat de (niet) werkzame elementen zijn.

Het Regeerakkoord van Rutte III++Regeerakkoord Rutte IIIZie ook de volledige tekst van het Regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’ uit 2017.: een tekst die moeizaam tot stand kwam maar uiteindelijk besloot dat Nederland er goed voor stond, maar niet voor iedereen. Veel mensen zouden denken dat de goede economische cijfers niet voor hén golden en er was nog veel te doen aan kansengelijkheid en achterstanden. Met de onderwijsparagraaf wilde het kabinet het beste in mensen naar boven halen, achterstanden wegnemen en talenten zich optimaal laten ontwikkelen. Een van de afspraken die die belofte gestand moeten doen is de maatschappelijke diensttijd: een niet verplicht traject waarbij jongeren zich kunnen aanmelden om “een bijdrage te leveren aan onze samenleving”.

Jongeren koppelen aan maatschappelijke organisaties

Met het Rijksbrede programma Maatschappelijke Diensttijd (MDT) wil de overheid dat jongeren en maatschappelijke organisaties elkaar kunnen vinden en versterken in hun bijdrage aan de maatschappijHet actieonderzoek heeft als doelstelling om de werkzame elementen van maatschappelijke diensttijd te vinden.. Het is een oefening om te ontdekken of, hoe en onder welke condities hiervoor enthousiasme bestaat bij zowel jongeren als organisaties. Dat oefenen wordt gestimuleerd met een financiële impuls waarvan geselecteerde organisaties gebruikmaken: 41 proeftuinen in de eerste ronde, en er zullen er meer volgen.

Onderzoek dicht op de praktijk

Ons actieonderzoek++ActieonderzoekActieonderzoek wordt steeds meer ingezet voor maatschappelijke vraagstukken. Actieonderzoek is onderzoek doen en de gegevens uit het onderzoek gebruiken om dingen in beweging te zetten. Dat gebeurt vrij direct; het is een kortcyclisch proces. De onderzoeker maakt actief deel uit van het onderzochte en betrekt mensen met wie hij onderzoek doet bij het reflecteren op het onderzoek en het werken aan oplossingen. brengt de lessen en opbrengsten van de oefening in kaart, en maakt die bruikbaar voor alle proeftuinen nu en in de toekomst. Het actieonderzoek richt zich op vijftien proeftuinen, waarbij goed is gelet op diversiteit in geografische spreiding en aanpak, zodat de totale groep van 41 proeftuinen goed is vertegenwoordigd. Het actieonderzoek heeft als doelstelling om de werkzame elementen van maatschappelijke diensttijd te vinden. Om die te vinden, onderzoeken en beschrijven we de praktijk zoals die zich aan ons voordoet. We doen uitgebreid veldwerk, waarin we dicht op de praktijk zitten en verhalen ophalen. Dat doen we door jongeren, hun begeleiders en de organisaties te volgen in hun MDT-aanpak. Dat heeft tot nu toe al veel verhalen opgeleverd, waarvan een aantal op deze tijdelijke blog te vinden is.

Behalve het actieonderzoek organiseren we samen met het programmateam bijeenkomsten om de opbrengsten en lessen vanuit de praktijkMooi aan deze manier van werken, is dat een Regeerakkoordafspraak niet top-down wordt neergelegd bij het veld, maar dat het vanuit de praktijk kan ontstaan. te checken en te delen met alle proeftuinen. Zij krijgen op die manier de gelegenheid om elkaar te vinden rond gemeenschappelijke vraagstukken. Zo zien we nu al dat er groepjes ontstaan rondom de werving: wat blijken goede manieren te zijn om effectief jongeren aan je te verbinden?

Het onderzoek van Kennisland en Significant hangt samen met een kwantitatief onderzoek dat uitgevoerd wordt door Rebel. Samen zijn onze opbrengsten input voor het ontwerp van MDT dat in de loop van 2019 naar de Tweede Kamer gaat.

Mooi aan deze manier van werken, is dat een Regeerakkoordafspraak niet top-down wordt neergelegd bij het veld, maar dat het vanuit de praktijk kan ontstaan. Daarnaast zijn het proeftuinen: we onderzoeken niet dat iets werkt, maar of iets werkt.

Heb jij ideeën over maatschappelijke diensttijd en wil je hierover in gesprek met ons? Neem contact op via info@kl.nl.