Dynamische evaluatie actieprogramma ‘Werken in de zorg’

Het vraagstuk van de personeelstekorten in de zorg is complex. De komende jaren zijn er 40.000 zorgmedewerkers per jaar extra nodig. Wanneer we niets doen, dreigt er een tekort van 100.000 tot 125.000 zorgprofessionals. Het actieprogramma ‘Werken in de zorg’ heeft als doel dit te voorkomen. Medewerkers, regionale actietafels, werkgevers, bestuurders, VWS, koepels en onderwijsinstellingen: iedereen werkt samen in het actieprogramma.

Met elke stap die het actieprogramma zet, verandert de werkelijkheid en wat nodig is om doeltreffend, doelmatig en effectief te zijn. Het speelveld heeft daardoor veel weg van een bewegend doelwit. De huidige crisis, veroorzaakt door het COVID-19 virus, heeft de situatie in de zorg nog eens extra op scherp gezet. Het actieprogramma is gericht op een regionale aanpak. Er is echter een landelijke infrastructuur++Landelijke infrastructuurDe landelijke infrastructuur bestaat uit de commissie Werken in de zorg, de landelijke actietafel, het actieleernetwerk en het regioteam vanuit VWS. Elk onderdeel heeft specifieke ondersteunende en adviserende rollen. De Regionale Actieplannen Aanpak Tekorten (RAAT’s) voeren het actieprogramma uit. opgezet om de regio’s te ondersteunen en te adviseren. De dynamische evaluatie is erop gericht om van deze landelijke infrastructuur een lerende infrastructuur te maken.

Evalueren tijdens de uitvoering

De methode Dynamische Evaluatie is door Kennisland ontwikkeld binnen het EU-programma ‘Emergence by Design’++Emergence by DesignLees hier én hier meer over dynamische evaluatie.
. Partijen evalueren, leren en sturen bij met deze methode tijdens de uitvoering. In plaats van een ‘effectmeting’ achteraf, onderzoeken we samen met de betrokkenen in korte zogenoemde feedback loops+ +Feed Forward Traditioneel gezien worden projecten extern getoetst aan van tevoren geformuleerde doelstellingen. Maar wat de resultaten zullen zijn, kan juist bij innovatieprocessen niet van tevoren worden gedefinieerd. De opbrengsten zitten dan vooral in het proces: er ontstaan bijvoorbeeld nieuwe contacten en nieuwe relaties die leiden tot nieuwe acties. waar het goed gaat en waar aanpassingen nodig zijn.In plaats van een ‘effectmeting’ achteraf, onderzoeken we samen met de betrokkenen in zogenoemde feedback loops waar het goed gaat en waar aanpassingen nodig zijn. Zo ontwikkelt het actieprogramma zich tot een lerend programma.

In de dynamische evaluatie nemen we ook de ontwikkelingen rondom het coronavirus mee. De uitbraak van COVID-19 verandert immers de arbeidsmarkt. Wat verandert er en welke inzichten halen we hieruit voor het aanpassen van de infrastructuur van het actieprogramma?

Een open blik vooruit

Een dynamische evaluatie vraagt een open houding van de betrokken partijen. Vanuit deze open houding onderzoeken wij samen wat er in de praktijk goed gaat en wat er beter kan. Onderzoekers en partijen werken al doende aan verbeteringen van het actieprogramma.Onderzoekers en partijen werken al doende aan verbeteringen van het actieprogramma. Deze aanpak is kenmerkend voor een dynamische evaluatie vanwege de open dialoog, de vernieuwende blik vooruit en het delen van kennis tussen verschillende lagen. Wij hechten evenveel waarde aan de kennis en ervaring van alle afzonderlijke spelers; van lokale partijen tot ministeries.

Meerwaarde in samenwerking

Kennisland en Significant werken regelmatig samen aan onderzoeksprojecten++SignificantZo deden we samen actieonderzoek naar de maatschappelijke diensttijd en onderzochten we de implementatie en opschaling van technologie in verpleeghuizen.
. Significant is expert in kwalitatief en beleidsonderzoek in het publieke domein. De focus van Kennisland licht op het stimuleren van het lerend vermogen en het inzetten van creatieve onderzoeksmethoden om zo tot maatschappelijke vooruitgang te komen.