Lelystad Onderwijslab

De polder breidt zich uit. Maar het aanbod van scholen en de toestroom van leraren blijft achter. Dit heeft als gevolg dat ouders (en verzorgers) hun kinderen, meer dan in andere gemeenten, naar scholen buiten de stad brengen. Zonde. Als ouder of verzorger heb je je kinderen het liefst dichtbij en Lelystad heeft veel te bieden. Daarnaast wil Lelystad ook werken aan kansengelijkheid en goed onderwijs voor alle leerlingen. Om het onderwijsaanbod te helpen groeien en vernieuwen, slaat Kennisland de handen ineen met de gemeente, bestuurders, schoolleiders en partners vanuit andere domeinen zoals Welzijn, Kunst en Cultuur en Sport om alle kinderen en jongeren van Lelystad te ondersteunen bij het ontwikkelen van hun talenten.

Deze opgave valt binnen grotere gemeentelijke ambities die zijn samengebracht  binnen het programma Lelystad Next Level. Concreet vragen deze ambities in ieder geval al twee dingen van het toekomstige onderwijs in Lelystad: kwantitatieve groei en een grote(re) verscheidenheid in het aanbod. Grote vragen die je op veel verschillende manieren kunt aanpakken. Want maak je gebruik van de netwerken en structuren die er al liggen, of geef je pioniers de ruimte om nieuwe onderwijsideeën te ontwikkelen?Maak je gebruik van de netwerken en structuren die er al liggen, of geef je pioniers de ruimte om nieuwe onderwijsideeën te ontwikkelen? Welke mogelijkheden liggen er wanneer we uitdagingen, zoals het lerarentekort of toenemende kansenongelijkheid, in acht nemen? En hoe zorg je dat de gemeentelijke toekomstvisie breed gedragen wordt door de schoolbesturen en onderwijsorganisaties die Lelystad rijk is? 

In 2015 stond Kennisland ook voor zo’n creatieve onderwijsopgave die vroeg om een cocreërende en participatieve houding. Toen organiseerden we Onze Nieuwe School in Amsterdam: een challenge waarbij iedereen werd uitgenodigd om ideeën aan te dragen voor een nieuwe school in de stad. Een jury selecteerde de meest kansrijke ideeën. Kennisland begeleidde deze onderwijsdromers om van hun dromen werkelijkheid te maken. Met succes, want door dit project zijn er een aantal nieuwe, vernieuwende scholen ontstaan in Amsterdam. Bovendien heeft het project ervoor gezorgd dat het oprichten van nieuwe scholen makkelijker is geworden. 

Zeven-tot-zeven ontwikkeltijd en waarderend actieonderzoek

In Lelystad gingen we aan tafel met de huidige schoolbesturen, onderwijspartners van het po, vo en mbo en de gemeente. We gingen op zoek naar de gedeelde waarden en overtuigingen en onderzochten mogelijkheden om van daaruit in actie te komenWe gingen op zoek naar de gedeelde waarden en overtuigingen en onderzochten mogelijkheden om van daaruit in actie te komen. voor onderwijsuitbreiding en -vernieuwing. Uit die gesprekken zijn verschillende thema’s naar voren gekomen. Zo is er behoefte aan een positief verhaal over het onderwijs in Lelystad, zowel over de instellingen die er zijn als over de leerlingen en studenten die dat onderwijs genieten. Daarnaast is er ook behoefte aan zichtbaarheid: hoe laten we de diversiteit én kwaliteit van het onderwijs in Lelystad zien? Tot slot is men op zoek naar verbindingen: hoe kunnen po, vo en mbo elkaar versterken en waarin kunnen ze samen optrekken? Maar ook: hoe zorgen we ervoor dat jongeren een vervolgopleiding kunnen doen in de stad en zich daarna verder kunnen ontplooien in de stad?

Dit resulteerde onder andere in een gezamenlijke ambitie om zeven-tot-zeven ontwikkeltijd++Zeven-tot-zevenZeven-tot-Zeven ontwikkeltijd houdt in dat kinderen en jongeren van zeven uur ’s ochtends tot 7 uur ’s avonds de mogelijkheid hebben om zich te ontwikkelen, hun talenten te ontplooien en daar waar nodig bij te spijkeren. Dit alles binnen en rondom de omgeving van de school. aan te bieden voor kinderen en jongeren uit Lelystad. Hierin staan de scholen niet alleen, maar werken we samen met maatschappelijke partners uit de wijk die activiteiten aanbieden op het gebied van sport, cultuur, welzijn en basisvaardigheden. We brengen het huidige activiteitenaanbod in kaart en gaan in gesprek met kinderen, jongeren, ouders en docenten om op basis van hun behoeften te bepalen welk bestaand aanbod we kunnen verrijken en welk nieuw aanbod we ontwikkelen.We brengen het huidige activiteitenaanbod in kaart en gaan in gesprek met kinderen, jongeren, ouders en docenten om op basis van hun behoeften te bepalen welk bestaand aanbod we kunnen verrijken en welk nieuw aanbod we ontwikkelen. Zo werken we samen aan het verminderen van kansenongelijkheid in Lelystad. 

Daarnaast onderzoeken we wat kinderen, jongeren en hun ouders of verzorgers nodig hebben om voor onderwijs binnen de gemeente Lelystad te kiezen. We trekken de scholen en wijken in en gaan met hen in gesprek. Hiervoor maken we gebruik van een waarderende aanpak: we brengen het beste van Lelystad onder de aandacht en horen welke onderwijsthema’s de Lelystadse samenleving zou willen doorontwikkelen. Van daaruit kan Lelystad aan de slag. Wat mist er nog, wie moeten er betrokken worden, hoe kunnen sterke, bestaande structuren worden doorontwikkeld en waar zijn nieuwe schoolconcepten mogelijk? Zo krijgen ouders, verzorgers, kinderen en jongeren straks meer keuze in het soort onderwijs aangeboden. Belangrijker nog, de toekomstige ‘stadmakers’ van Lelystad krijgen de mogelijkheid zich optimaal te ontwikkelen.