Actieonderzoek: tijd voor Maatschappelijke Diensttijd

Jongeren kunnen voor MDT bijvoorbeeld maatje worden van een oudere persoon.

Maatschappelijke diensttijd (MDT) biedt ‘jongeren’ tussen de twaalf en dertig jaar de kans om gedurende een aantal weken tot maanden hun talenten te ontdekken, anderen te ontmoeten en iets te doen voor een ander. Zo organiseren jongeren bijvoorbeeld sportactiviteiten in de buurt, geven ze taalles aan nieuwkomers of worden ze maatje van eenzame ouderen. Het idee achter MDT is dat het jongeren helpt hun draai te vinden in de samenleving en hun maatschappelijke betrokkenheid vergroot.

“Alles wat in de richting van mijn toekomst is, pak ik met beide handen vast. Ik merk dat het goed is voor mijn eigen ontwikkeling, ik heb mijn netwerk verbreed, heb mooie organisaties gesproken waardoor ik ook een stage heb voor volgend jaar. Ik leer met de dag meer, veel meer dan ik dacht dat ik kon.” – Eva over haar maatschappelijke diensttijd

“Ik heb geleerd om voor mezelf op te komen als het gaat om verwachtingen en communicatie. Ik heb veel mooie kansen gehad, organisaties leren kennen die ik niet kende en het is fijn voor mijn eigen toekomstbeeld om te weten waar ik terecht kom.” – Priscilla over haar maatschappelijke diensttijd

Maatschappelijke Diensttijd looptEen gebrek aan tijd, geld en draagvlak in de onderwijsinstelling zijn belangrijke obstakels. inmiddels een aantal jaar. Wat in 2018 begon met een aantal proeftuinen++ProeftuinenKennisland deed eerder actieonderzoek naar deze proeftuinen om samen met de scholen te ontdekken wat werkzame elementen van maatschappelijke diensttijd zijn. Lees meer
is inmiddels uitgegroeid tot een initiatief waar 60.000 jongeren aan hebben meegedaan. Het is de bedoeling dat de komende jaren nog eens 100.000 jongeren met MDT aan de slag gaan. Veel scholen werken dus al met MDT, maar het lukt scholen in het voortgezet, middelbaar en hoger onderwijs nog onvoldoende om het structureel te integreren in hun onderwijs. Een gebrek aan tijd, geld en draagvlak in de onderwijsinstelling zijn belangrijke obstakels. Zoals een MDT-trekker van een mbo-instelling het formuleerde:

‘’Je hebt scholen nodig die fouten durven te maken en willen experimenteren. Daarnaast heb je een directeur, docenten en teamleiders nodig die achter het idee staan.’’

Om een schaalsprong van MDT mogelijk te maken, wil het Ministerie van OCW in de komende periode een landelijk ondersteuningsaanbod voor scholen ontwikkelen. Om een schaalsprong van MDT mogelijk te maken, wil het Ministerie van OCW een landelijk ondersteuningsaanbod voor scholen ontwikkelen.

Samen ondersteuning ontwerpen

Om passende ondersteuning voor scholen te organiseren, doet Kennisland een ontwerpend onderzoek++Actieonderzoek en publicatieWij voerden een ontwerpend onderzoek uit rond de vraag: ‘Wat heeft het onderwijs nodig om structureel met MDT aan de slag te gaan en er een succes van te maken?’ Lees onze aanbevelingen in de publicatie.. Zo brengen we samen met onderwijsbestuurders, MDT-coördinatoren, docenten, studenten en scholieren in beeld wat de ondersteuningsbehoefte van scholen in het vo, mbo en ho is. En hoe deze ondersteuning het beste georganiseerd kan worden.

Het onderzoek is opgebouwd volgens de principes van de ‘double diamond’-methode++Double diamondEen methode voor een gestructureerd en creatief onderzoeks- en ontwerpproces, waarin steeds wordt gedivergeerd en geconvergeerd. De stappen die genomen worden zijn: Ontdekken, Definiëren, Ontwerpen en Testen. Lees meer . Eerst inventariseren we de ervaringen van het onderwijs met MDT.

Tegen welke uitdagingen lopen zij aan? Welke manieren zijn er al gevonden om uitdagingen op te lossen? Wat zijn de succescriteria om MDT goed te integreren in een onderwijsinstelling?

De antwoorden op deze vragen zoeken we op scholen die in verschillende mate ervaring hebben met MDT. Als we eenmaal in kaart hebben gebracht welke uitdagingen op scholen spelen, gaan we met verschillende betrokkenen rond de tekentafel om te ontwerpen hoe ondersteuning eruit zou kunnen zien. Hierin verbinden we professionals uit het onderwijs – zoals trekkers van MDT op scholen, docenten en beleidsmedewerkers vanuit het ministerie – met jongeren die een MDT-traject hebben gevolgd en sociaal ontwerpers, die hun creativiteit kunnen gebruiken om voorbij de muren van het bestaande systeem te kijken.We verbinden professionals uit het onderwijs met jongeren die een MDT-traject hebben gevolgd en sociaal ontwerpers. Samen werken zij aan concrete onderdelen van ondersteuning.

Vanaf volgend schooljaar gaat het Ministerie van OCW aan de slag om deze concrete oplossingen en ondersteuningsvormen in de praktijk te brengen.

Meer weten? Neem dan contact op met Dave van Loon via dl@kl.nl.