De ouderenzorg klaarmaken voor de toekomst – alle lessen gebundeld
Na twee jaar innoveren in de ouderenzorg met ouderen, mantelzorgers, sociaal ondernemers, vernieuwers, zorgmedewerkers en zorgorganisaties, weten we wat er nodig is voor vernieuwing, en voor het systeem. Onze lessen vind je in deze publicatie. Essentieel voor iedereen die werkt, of wil werken, aan het vernieuwen van ouderenzorg. Waar kan je morgen mee starten als je de ouderenzorg beter wilt maken?
- Betrokken KL'ers
- Ferry Nagel fn@kl.nl
- Sarai Zwinnen
- Iselien Nabben in@kl.nl
- Dave van Loon
- Sacha van Tongeren
Leven Lang Leven bracht sociaal ondernemers en zorgmedewerkers in stelling om de ouderenzorg te innoveren. We zochten naar goede ideeën voor fijn oud worden en vonden mensen die met elkaar het experiment aangingen. De ideeën kwamen, met vele kleine stappen, tot leven en dragen bij aan betere ouderenzorg. In twee jaar samenwerken met ouderen, mantelzorgers, vernieuwers, zorgmedewerkers en zorgorganisaties hebben we geleerd wat belangrijk is bij het vernieuwen van ouderenzorg. Deze lessen hebben we gebundeld++SlotmanifestatieOp 11 maart was de online slotmanifestatie van Leven Lang Leven waarin we de publicatie presenteerden, een hoogoplopende paneldiscussie voerden en in deelsessies met het publiek praatten over innovatie in de ouderenzorg. Zie de video onderaan de pagina. voor iedereen die werkt, of wil werken, aan het vernieuwen van ouderenzorg. We kijken vooral vooruit: waar kan je morgen mee starten als je de ouderenzorg beter wilt maken?
Tijdens het programma Leven Lang Leven++Leven Lang LevenLees hier meer over het programma en bekijk de projectwebsite. haalden we in de samenleving ideeën op over fijner oud worden en werkten we samen met vernieuwers en zorgmedewerkers om deze ideeën te realiseren. Leven Lang Leven draaide om het aanleren van vaardigheden en het aanjagen van een cultuur van leren en verbeteren in de ouderenzorg.Leven Lang Leven draaide om het aanleren van vaardigheden en het aanjagen van een cultuur van leren en verbeteren in de ouderenzorg. In het eerste deel van de publicatie lees je hoe het programma is opgebouwd.
In deze podcast vertellen vijf veranderaars hoe ze het vernieuwen van de ouderenzorg van binnenuit hebben ervaren. Wat is er in hun ogen veranderd en wat heeft het programma hen gebracht? Je hoort hoe vernieuwing in zijn werk gaat, op de vierkante centimeter, in de praktijk, over hoe contact tussen ouderen en zorgmedewerkers verandert.
Lessen voor vernieuwers en zorgorganisaties
Directeur Langdurige Zorg van het Ministerie van VWS, Theo van Uum is blij met de lessen in de publicatie: “Sommige lessen lijken misschien open deuren, maar het blijft zó belangrijk om deze basislessen voor vernieuwers in de ouderenzorg te herhalen!”
Les 1: Voer een continue dialoog over wat fijn oud worden betekent.
Dat je de doelgroep moet betrekken bij vernieuwing is intussen wel duidelijk. Maar een keertje vragen aan de cliëntenraad wat ze van je project vinden, volstaat niet.Een keertje vragen aan de cliëntenraad wat ze van je project vinden, volstaat niet. Betrek meer mensen, een diverser gezelschap. Voer structureel de dialoog over wat fijn oud worden betekent.
“Er wordt te veel voor senioren gedacht in plaats van met ze in gesprek te gaan over wat zij graag willen doen.”
– Ilse Nieuwland, Stichting Oud Geleerd Jong Gedaan
Les 2: Werk aan een langetermijnvisie.
Zonder visie op de lange termijn is innoveren aanmodderen. Dan blijven het kleine projectjes met een beperkte levensduur. Maar als vernieuwing bijdraagt aan de – gezamenlijk bepaalde – stip op de horizon, dan is die vernieuwing een van de kleine stappen naar betere ouderenzorg.
Les 3: Werk samen.
We experimenteerden een jaar lang met sociaal ondernemers, van buiten de zorg. Dat leverde creatieve ideeën op, maar hoe introduceerden we die bij zorgorganisaties? En we experimenteerden met zorgmedewerkers binnen de zorg. Intern bij zorgorganisaties en samen met ouderen, maar was er wel de vrijheid om te vernieuwen? Met een combinatie van mensen buiten en binnen de zorg vergroot je de potentie van vernieuwing. Werk samen met verschillende, soms ongebruikelijke, partijen als je echt iets wilt vernieuwen.
Les 4: Creëer tijd, ruimte en budget voor (sociale) innovatie.
Iedereen vindt vernieuwen belangrijk, maar niemand heeft er tijd voor.Iedereen vindt vernieuwen belangrijk, maar niemand heeft er tijd voor. Toch is het noodzakelijk om tijd, ruimte en budget vrij te maken voor reflectie op en verbetering van werken in en rondom de ouderenzorg. Dit kan niet zonder de mensen die hier direct bij betrokken zijn.
“Voor mij betekent fijn oud worden zin en zingeving kunnen blijven geven en ontlenen aan mijn leven. En daarmee ook leren en kunnen genieten van de ‘eigen’ kwaliteiten van het oud(er) zijn.”
– Dederiek Soeters (coach veranderaarsprogramma)
Adviezen voor systeemveranderingen in de ouderenzorg
Er is binnen ons systeem meer mogelijk dan we denken.Er is binnen ons systeem meer mogelijk dan we denken. Het systeem bestaat dan ook niet alleen uit de regels die de overheid bedenkt; het systeem gaat ook over hoe jij en ik denken en handelen binnen de ouderenzorg. Over wat vast lijkt te staan. Maar zit dat wel zo vast? We doen drie concrete aanbevelingen die als randvoorwaarden helpen bij het vernieuwen van ouderenzorg.
Screenshot van panelgesprek tijdens de online slotmanifestatie met Anno Pomp (coördinator strategie bij het Ministerie van VWS), Jarcine Spaander (bevlogen zorgdoener), Fatos Ipek-Demir (Oudere Migranten Aan Zet), Dederiek Soeters (Leven Lang Leven-coach) en Moniek van Daal (Club Goud).
Maker: KL
Download
Aanbeveling 1: Zet een publiek innovatiebureau voor de ouderenzorg op.
Een publiek innovatiebureau is een overheidsinstelling met als doel innoveren in de zorg. Hier werkt een diverse groep van creatieve mensen, met kennis van het proces van innovatie, samen met andere betrokkenen aan het vernieuwen van ouderenzorg.
Aanbeveling 2: Neem als uitgangspunt voor beleid het volwaardig meedoen van ouderen in de samenleving.
We leerden van ouderen dat volwaardig meedoen in de samenleving heel belangrijk is. Het gevoel dat je nog nuttig bent, iets toevoegt en diepgaande sociale relaties hebt, verhoogt de kwaliteit van leven van ouderen het meest.Het gevoel dat je nog nuttig bent, iets toevoegt en diepgaande sociale relaties hebt, verhoogt de kwaliteit van leven van ouderen het meest.
Aanbeveling 3: Wanneer je twee opties hebt, kies voor de langetermijnoplossing.
Dit is eigenlijk een kompas voor iedereen die werkt aan vernieuwing. Kies voor de langetermijnoplossing; het lijkt wellicht het moeilijkste pad (is het ook) maar de potentiële verbetering is veel groter.
Het ideale ouderenzorgvernieuwingstraject
We hebben alle geleerde lessen verwerkt in een nieuw traject: het ideale vernieuwingstraject. Enkele van de verbeterpunten:
- Het thema is ‘volwaardig meedoen van ouderen in de samenleving’.
- We richten ons meer op het implementeren++ImplementerenInnovaties en vernieuwende ideeën zijn er genoeg. Het is hard nodig om partijen bij elkaar te brengen die samen experimenteren met welke oplossing past binnen een situatie. van vernieuwing.
- We zoeken eerder gemotiveerde mensen, dan goede ideeën.
- Niemand innoveert alleen. Rond elke innovatie werkt een team van diverse mensen.
- Ouderen hebben een nog prominentere rol.
Ben jij een vernieuwer? Wil jij de ouderenzorg vernieuwen en werken aan een samenleving waarin ouderen volwaardig meedoen? Neem dan contact op met Kennisland. Laten we samenwerken!
Download publicatie
