Toolkit: ‘Aan de slag met een Leer- en Innovatienetwerk binnen jouw zorginstelling’

De kwaliteit van de ouderenzorg in Nederland staat onder druk. Een van de grootste uitdagingen is het personeelstekort++PersoneelstekortDe zorg komt, zoals het nu lijkt, over negen jaar 135.000 mensen tekort. Dat is tweeënhalf keer zoveel als nu. Uit een prognose van ABF Research in opdracht van VWS blijkt dat de grootste tekorten (ruim 67.000 medewerkers) ontstaan in de verpleeg-, verzorgingshuizen en thuiszorginstellingen, van met name verzorgenden en verpleegkundigen met een mbo-opleiding. Lees meer. Dit drukt op het leerklimaat binnen de ouderenzorg en op de ruimte die zorgorganisaties en zorgverleners krijgen om samen de kwaliteit van de zorg te verbeteren. In de afgelopen jaren is de zorg steeds complexer geworden en dat vraagt om andere competenties van zorgprofessionals. Om te stimuleren dat medewerkers blijven leren en werken aan verbetering is een werkomgeving nodig gericht op ontwikkeling. Tegelijkertijd moet het beroep opnieuw interessant gemaakt worden, zodat het voor jonge studenten aantrekkelijker wordt om voor de ouderenzorg te kiezen. Een van de gevonden oplossingen daarvoor is het Leer- en InnovatieNetwerk (LIN).

Wat is een Leer- en InnovatieNetwerk en wat levert het op?

Het Leer- en InnovatieNetwerk is een leerwerkplek die ontstaat vanuit een intensieve samenwerking tussen een zorginstelling en het onderwijs. Hbo- en mbo-studenten leren van verpleegkundigen en verzorgenden én andersom.Hbo- en mbo-studenten leren van verpleegkundigen en verzorgenden én andersom. Zo brengt het LIN ervaring en actuele kennis samen in de praktijk. Werken, leren en onderzoeken wordt steeds opgevolgd door innoveren. Studenten, verpleegkundigen en verzorgenden werken in het netwerk samen aan kwaliteitsprojecten (projecten om de kwaliteit van de zorg op de afdeling te verbeteren) die voortkomen uit behoeften van de werkvloer. Altijd met als doel het welzijn van de cliënten binnen de instelling te verhogen.

De afgelopen drie jaar heeft Kennisland in samenwerking met Hogeschool Inholland, zorginstelling Amsta en het Ben Sajet Centrum gewerkt aan het project Leren en Verbeteren in de Verpleeghuiszorg++Leren én verbeterenDit project had als doel nieuwe best practices op het gebied van opleiden in de langdurige zorg op te zetten, daarvan door middel van actieonderzoek te leren en deze te verbeteren. Het uitgangspunt was om op een plek vernieuwende oplossingen rondom leren en werken te onderzoeken, deze te testen en te implementeren en mogelijkheden voor opschalen te achterhalen.. Het eerste jaar bestond dit project uit een actieonderzoek naar verschillende, bestaande leer- en werkplekken. In dit onderzoek hebben we de verschillende vormen met elkaar vergeleken. Daaruit bleek dat het Leer- en InnovatieNetwerk het meest complete antwoord biedt op de uitdagingen die er liggen. Daarom focuste het tweede deel van het project op het doorontwikkelen van het LIN, en het toevoegen van werkzame ingrediënten. Er zijn een aantal LIN’s opgezet binnen de Geriatrische Revalidatiezorg-instellingen van Amsta in Amsterdam en de Zonnehuisgroep in Amstelveen. Gedurende het laatste jaar van dit project hebben we deze LIN’s nauwgezet gevolgd om te leren van hun ervaringen.Gedurende het laatste jaar van dit project hebben we deze LIN’s nauwgezet gevolgd om te leren van hun ervaringen.

Tips en tools voor het opzetten van een Leer- en InnovatieNetwerk

Begin november vormde het ‘Festival van het Leren’ in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam de afsluiting van dit actieonderzoek. Met lezingen, workshops, theater en een panelgesprek tussen onderzoeker Petra Boersma, studenten en betrokken medewerkers deelden we de geleerde lessen uit het actieonderzoek.

Aan het eind van deze bijeenkomst lanceerden we de toolkit ‘Aan de slag met een Leer- en InnovatieNetwerk binnen jouw zorginstelling’. De toolkit is speciaal ontwikkeld voor opleidingsadviseurs, docenten van hbo en mbo, praktijkopleiders, managers, werkbegeleiders, verpleegkundigen, verzorgenden, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten en iedereen die belangstelling heeft voor leren en opleiden in de ouderenzorg.De toolkit is speciaal ontwikkeld voor opleidingsadviseurs, docenten van hbo en mbo, praktijkopleiders, managers, werkbegeleiders, verpleegkundigen, verzorgenden, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, logopedisten en iedereen die belangstelling heeft voor leren en opleiden in de ouderenzorg.

De toolkit is opgebouwd aan de hand van de cyclus die je doorloopt bij het opzetten van een eigen Leer- en InnovatieNetwerk:

Deze toolkit geeft antwoord op bovenstaande vragen, met voor iedere stap in de cyclus een aantal concrete tools en instrumenten die goed van pas komen.